Μόνο το 1,3% των ελληνικών παραλιών είναι πλήρως προσβάσιμο σε άτομα με αμαξίδιο – Έρευνα-καμπανάκι από Πανεπιστήμια Αιγαίου και ΑΠΘ

Rodiaki NewsRoom

Οικονομικό και κοινωνικό κόστος από τον αποκλεισμό: 57 εκατ. ευρώ χαμένα ετησίως – Τεράστια ανισότητα υποδομών σε τουριστικές περιοχές

Παρά την αυξανόμενη προβολή της έννοιας του «προσβάσιμου τουρισμού» και τις κατά καιρούς εξαγγελίες για παραλίες ανοιχτές σε όλους, η πραγματικότητα απέχει δραματικά. Νέα επιστημονική έρευνα που δημοσιεύθηκε στο έγκριτο διεθνές περιοδικό Marine Policy αποκαλύπτει ότι μόλις το 1,3% των ελληνικών παραλιών είναι πλήρως προσβάσιμο σε άτομα που χρησιμοποιούν αναπηρικό αμαξίδιο.

Η μελέτη εκπονήθηκε από το Τμήμα Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, σε συνεργασία με το Τμήμα Βιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, και αποτελεί την πρώτη απόπειρα εκτίμησης της οικονομικής αξίας της προσβάσιμης παράκτιας αναψυχής για τα άτομα με κινητικές δυσκολίες στην Ελλάδα.

Το σχετικό δελτίο τύπου που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον αναφέρει τα ακόλουθα:

"Νέα επιστημονική μελέτη αποτιμά και χαρτογραφεί την οικονομική αξία της προσβάσιμης παράκτιας αναψυχής για χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων στην Ελλάδα. Η πρόσβαση στις παραλίες αποτελεί βασικό δικαίωμα όλων των πολιτών, ωστόσο, νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο έγκριτο διεθνές περιοδικό Marine Policy, αποκαλύπτει ότι μόνο το 1,3% των ελληνικών παραλιών είναι πλήρως προσβάσιμες για άτομα που χρησιμοποιούν αναπηρικό αμαξίδιο.

Η έρευνα, που εκπονήθηκε από το Τμήμα Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου σε συνεργασία με το Τμήμα Βιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, πραγματοποιεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα εκτίμηση και χαρτογράφηση της οικονομικής αξίας της αναψυχής στις παραλίες για χρήστες αμαξιδίων και αναδεικνύει το κοινωνικό και οικονομικό κόστος του αποκλεισμού.

Η συγκεκριμένη μελέτη αναδεικνύει τις σημαντικές ανισότητες στην κατανομή των προσβάσιμων υποδομών, ειδικά σε περιοχές υψηλού πληθυσμού και μεγάλης τουριστικής κίνησης, όπως η Αττική και η Κεντρική Μακεδονία. Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, το 64% των συμμετεχόντων, που είναι χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων, χαρακτηρίζει την προσβασιμότητα στις ελληνικές ακτές κακή έως πολύ κακή. Η μεγάλη πλειοψηφία (82%) δήλωσε ότι μια ενδεχόμενη βελτίωση της προσβασιμότητας θα είχε σημαντικά θετικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής τους. Οι έννοιες που ανέφεραν συχνότερα οι συμμετέχοντες σχετικά με το τι σημαίνει για εκείνους η προσβασιμότητα, ήταν η «ισότητα» (28%) και η «ελευθερία» (24%). Η συνολική ετήσια οικονομική αξία της αναψυχής στις ελληνικές παραλίες για τους χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων ανέρχεται στα 237 εκατομμύρια ευρώ.

Η ελλιπής προσβασιμότητα προκαλεί απώλειες περίπου 57 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως. Από τις 2.573 καταγεγραμμένες ελληνικές παραλίες, μόλις 322 διαθέτουν ειδική ράμπα και από αυτές, μόνο το 11% προσφέρει όλες τις απαραίτητες υποδομές πρόσβασης (δηλαδή θέσεις στάθμευσης ΑΜΕΑ κ.λπ.). Η οικονομική ανάλυση κόστους-οφέλους της έρευνας καταδεικνύει ότι η επένδυση σε υποδομές προσβασιμότητας στις παραλίες είναι οικονομικά βιώσιμη, καθώς το κόστος του αποκλεισμού ισοδυναμεί με την εγκατάσταση έως και 560 νέων ραμπών.

Η μελέτη παρέχει στις περιφερειακές και τοπικές αρχές πολύτιμα δεδομένα και τεκμηριωμένα επιχειρήματα για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση πολιτικών και δράσεων που ενισχύουν την ισότητα, την κοινωνική συνοχή και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Επιπλέον, προσφέρει σημαντικές πληροφορίες για την προώθηση νέων μορφών τουρισμού, όπως ο προσβάσιμος τουρισμός για άτομα με κινητικές δυσκολίες, άτομα μεγαλύτερης ηλικίας κ.ά.

Εικόνα 2. Δείκτης προσβασιμότητας και τουριστικά έσοδα ανά περιφέρεια. Ο δείκτης προσβασιμότητας υπολογίζεται από την αναλογία ειδικών ραμπών προς τον πληθυσμό ατόμων με κινητικές δυσκολίες ανά περιφέρεια, με τα πιο σκούρα χρώματα (κίτρινο έως σκούρο μωβ) να αντιστοιχούν σε υψηλότερη προσβασιμότητα. Οι μπλε κύκλοι δείχνουν την ύπαρξη υποδομών, με το μέγεθός τους να αντανακλά την ποικιλία παροχών (ράμπες, θέσεις στάθμευσης ΑΜΕΑ, ντουζιέρες, αποδυτήρια, σκιερούς χώρους, τουαλέτες). Οι φωτεινές κίτρινες στήλες απεικονίζουν τα τουριστικά έσοδα της θερινής περιόδου (Μάιος– Σεπτέμβριος), υπογραμμίζοντας τη σημασία των προσβάσιμων παραλιών στον τουρισμό.

Η ερευνητική ομάδα αποτελείται από τους: Βαλεντίνη Σταματιάδου, Στέλιο Κατσανεβάκη, Αντώνη Μαζάρη, Αντώνη Βελεγράκη και Θοδωρή Χαλαζά.
Το πλήρες άρθρο της μελέτης είναι διαθέσιμο δωρεάν μέσω του συνδέσμου: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0308597X25002209.
Για περαιτέρω πληροφορίες ή συνεργασία μπορείτε να επικοινωνήσετε μέσω email στη διεύθυνση: valentini.stamatiadou@gmail.com.
Η διασφάλιση της πρόσβασης στις παραλίες είναι υποχρέωση και δείκτης πολιτισμού. Η επένδυση στην προσβασιμότητα ενισχύει την κοινωνική ισότητα και την οικονομική βιωσιμότητα των τοπικών κοινωνιών.