Μαρία Καρίκη: Δοκιμάζοντας τα όριά μας

Μαρία Καρίκη

Όπου και να κοιτάξεις, βλέπεις ανθρώπους βιαστικούς, σκεπτικούς, εκνευρισμένους, προβληματισμένους.

Οι προκλήσεις των καιρών, η αβεβαιότητα και η καθημερινή πίεση φθείρουν σημαντικά τα ψυχικά αποθέματά μας. Όλο και περισσότεροι ρόλοι, όλο και περισσότερες ευθύνες και υποχρεώσεις σε έναν κόσμο που συνεχώς τρέχει να φτάσει «κάπου» και να καταφέρει «κάτι». Ο ελεύθερος χρόνος συρρικνώνεται, τα «θέλω» αναβάλλονται και ο εαυτός αναγκάζεται να «σηκώνει» πολλά...

Η ψυχική ανθεκτικότητα του καθενός δοκιμάζεται σοβαρά τη σημερινή εποχή. Παλεύεις να τα προλάβεις όλα προσπαθώντας ταυτόχρονα να μη χάσεις την ισορροπία σου και την «αλήθειά» σου. Ανέχεσαι, υπομένεις, δικαιολογείς, εκλογικεύεις για να αντέξεις μια καθημερινότητα που δεν είναι όπως θα ήθελες. Συμβιβάζεσαι, προσαρμόζεσαι και πείθεις τον εαυτό σου ότι αυτό είναι ωριμότητα και ορθή λογική. Είναι, όμως, ακριβώς έτσι; Ή μήπως καταπιέζεσαι και περιορίζεις την ύπαρξή σου για να χωρέσεις εκεί που ίσως τελικά δεν ανήκεις; Ή μήπως εγκαταλείπεις τα όνειρά σου για να μπορέσεις να κυρίως να επιβιώσεις;

Στην ενήλικη ζωή δίνονται καθημερινά εσωτερικές μάχες. Από τη μία, προσπαθείς να ανταποκριθείς στις απαιτήσεις των ρόλων σου (που συνεχώς αυξάνονται και περιπλέκονται) και από την άλλη προσπαθείς να μην ξεχάσεις όλα όσα πραγματικά είσαι και όλα όσα από παιδί θα ήθελες να κάνεις. Σκοντάφτεις, αλλά σηκώνεσαι.

Βρίσκεις εμπόδια, αλλά ξανά σηκώνεσαι. Απογοητεύεσαι, αλλά πάλι προσπαθείς. Αποτυγχάνεις, αλλά ψάχνεις εναλλακτικές. Κουράζεσαι, αλλά βρίσκεις το κουράγιο και τη δύναμη να ξυπνήσεις το επόμενο πρωί και να ξεκινήσεις και πάλι. Μια αέναη διαδικασία μέχρι εξαντλήσεως των αποθεμάτων σου. Καθημερινοί σιωπηλοί ήρωες, που ενώ είναι έτοιμοι να καταρρεύσουν, δεν εγκαταλείπουν...

Τα όριά μας δέχονται συνεχείς κρούσεις: άνθρωποι δύσκολοι στον δρόμο μας, σχέσεις δυσλειτουργικές, βιώματα τραυματικά, υπέρμετρο άγχος, ματαιώσεις, πιεστικά πλαίσια, δυσάρεστες ειδήσεις που μας γεμίζουν με φόβο και ανασφάλειες, οικονομική δυσχέρεια, απειλές και κίνδυνοι σε διεθνές επίπεδο, φυσικές καταστροφές λόγω κλιματικής αλλαγής και πόσα άλλα...

Ο άνθρωπος συναισθηματικά «βαραίνει» με όλα αυτά και νιώθει τόσο εκτεθειμένος και τόσο ευάλωτος από παντού! Κάποιες φορές χάνει το θάρρος του, την πίστη του, την ελπίδα για κάτι καλύτερο και μελαγχολεί... και φοβάται...

Κι ενώ όλα αυτά ισχύουν, το ερώτημα είναι πώς αντιστέκεται κανείς! Πώς προστατεύει τον εαυτό του από όλη αυτή τη φθορά! Από όλο αυτό το κύμα της σκληρής πραγματικότητας! Η μόνη αντίσταση μπορεί να είναι εσωτερική. Το πόσο θα επιτρέψουμε στις εξωτερικές συνθήκες να ορίζουν αποκλειστικά το μέσα μας, εξαρτάται από εμάς τους ίδιους!

Ποιος είναι ο τρόπος σκέψης μας; Πώς ερμηνεύουμε τα πράγματα; Ποια είναι η δική μας «θέση» απέναντι σε όλα όσα συμβαίνουν στη ζωή μας και στον κόσμο; Είμαστε παθητικοί και αποδεχόμαστε άκριτα τα δεδομένα που προκύπτουν; Ή μήπως μπορούμε να τα δούμε μέσα από έναν πιο διδακτικό και δημιουργικό τρόπο;

Ποια είναι η προοπτική, η εναλλακτική, η ευκαιρία, ακόμα κι αν τα πράγματα δεν πάνε τόσο καλά; Πού είναι η ευελιξία μας; Πού είναι η εν δυνάμει υπέρβαση απέναντι στο δύσκολο και αρνητικό;

Η εσωτερική αντίσταση έχει μέσα της την προοπτική της ανατροπής. Πηγάζει από την πίστη που έχουμε στον εαυτό μας και στις δυνατότητές του! Όχι γιατί είμαστε αλλαζόνες ή ονειροπόλοι, αλλά γιατί δεν σταματάμε στην πρώτη ανάγνωση των γεγονότων! Ψάχνουμε μέχρι να βρούμε μια διέξοδο, μια παράκαμψη, μια εναλλακτική λύση ή μια εντελώς καινούρια ιδέα!

Αποδέχεσαι την πραγματικότητα, αλλά δεν παραιτείσαι. Αρνείσαι να περιοριστείς από μια ατυχία ή αρνητική έκβαση. Αρνείσαι να δεχτείς ότι ορίζεσαι στεγνά και αποκλειστικά από τις συνθήκες. Νιώθεις ότι υπάρχει κάτι πέρα και πάνω από τις συνθήκες. Θέλεις λίγο χρόνο και πιο καθαρό μυαλό για να σκεφτείς κάτι που ακόμα δεν έχεις σκεφτεί!

Για να δεις κάτι άλλο και διαφορετικό, αφού έχεις εξαντλήσει τη συμβατική σου σκέψη. Πιστεύεις ότι πάντα υπάρχει κάτι παρακάτω κι ας είναι μέσα από άλλο δρόμο ή άλλη μορφή.

Αυτή η ακατάπαυστη ανάγκη για υπέρβαση των περιοριστικών δεδομένων εκφράζει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το μεγαλείο του ανθρώπινου νου και πνεύματος. Εκφράζει την αδάμαστη θέληση του ανθρώπου να διευρύνει συνεχώς τις δυνατότητές του και να βγαίνει έξω από τα στενά όρια της συνήθειας και της ζώνης ασφαλείας του...

Ακόμα, λοιπόν, κι αν τα όριά μας δοκιμάζονται, ας μην ξεχνάμε ότι πάντα (έστω και συγκαλυμμένα) υπάρχει, αν ψάξουμε μέσα μας, μια διαφορετική επιλογή: η επιλογή της αλλαγής, η επιλογή της ανακατεύθυνσης, η επιλογή της αποδοχής, η επιλογή της απόρριψης κ.ο.κ.... Τίποτα δεν χρειάζεται να μείνει ακριβώς το ίδιο, αν δεν μπορούμε άλλο να συνεχίσουμε..!