Αγαπητός Ξάνθης: Λίγα λόγια για την επίτευξης ανακωχής (;) στη Λωρίδα της Γάζας. (Ο ρόλος της Ελλάδας)

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Αγαπητός Ξάνθης*

Είναι βέβαιο ότι η παγκόσμια κοινότητα ανακουφίστηκε από την επίτευξη ανακωχής στην εμπόλεμη ζώνη της Γάζας, μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ. Το επιβαλλόμενο σχέδιο των 20 σημείων από τον κ. Trump άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά με την ανταλλαγή ομήρων, ζώντων και νεκρών. Ήταν μια Δευτέρα της ικανοποίησης και θριαμβολογίας από τη Δύση, προβληματισμού για την μετέπειτα πορεία από τον υπόλοιπο κόσμο.

Η αποστρατικοποίηση της περιοχής, η διοίκηση της Λωρίδας της Γάζας, η ανοικοδόμηση της ζώνης, ο ρόλος της Χαμάς, οι συμπαίκτες, πλέον των 20 ηγετών, της σχετικής Συμφωνίας της Αιγύπτου για την Ειρήνη, όπου διατυπώθηκε η «νέα αρχή για ολόκληρη τη Μέση Ανατολή», σε συνέχεια του ισχυρού λόγου του προέδρου των ΗΠΑ στη Κνεσέτ, παρουσία του πρωθυπουργού του Ισραήλ, Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Ισλαμικές, αραβικές και κρατικές δυνάμεις της Ευρώπης και της Ασίας αποφάσισαν για τη συμμετοχή τους στην αναβίωση μιας καμένης γης με 65.000 χιλιάδες νεκρούς και εκατομμύρια πρόσφυγες.

Αυτό όμως που ηχεί ακόμη και σήμερα είναι δια στόματος του κ. Trump:
«Η επίτευξη της ειρήνης μέσα από την ισχύ».

Αναλύουμε:

1. Ειρήνη: Είναι η κατάσταση στην οποία η κοινωνική ζωή του ανθρώπου βρίσκεται σε λειτουργική αρμονία με τους άλλους, χωρίς βιαιότητα και αντιπαραθέσεις. Επιδιώκεται με τη χρήση των νόμων, του δικαίου και των ηθικών κανόνων.
2. Ισχύς: Είναι ζωτικής σημασίας στο ρεαλιστικό λεξιλόγιο, την βρίσκουμε συνήθως στο στρατιωτικό πλαίσιο και εγγυάται το εθνικό συμφέρον και κυριαρχία ενός κράτους, και επίσης, με την πολυμορφία της, μπορεί να επιφέρει το αποτέλεσμα που θέλει κανείς, παρά την αρχική θέληση του άλλου μέρους που ήταν διαφορετική [Ηρακλείδης, Α. Διεθνής Κοινωνία, (2005). Αθήνα: Σιδέρης (σ.272)].

Η Σχολή του Ρεαλισμού και κυρίως του συναλλακτικού (βλ. Trump), προκρίνει την ασφάλεια, την πολιτική ισχύος, τις συγκρούσεις και δεν αποφεύγει τον πόλεμο για την επιτυχία των τριών πρώτων [Jackson, R., & Sorensen, G. Η θεωρία και μεθοδολογία των Διεθνών Σχέσεων. (2006). Αθήνα: Gutenberg, (σ. 25)].
Ο δε «πόλεμος» αντιμετωπίζεται από τη ρεαλιστική θεωρία μέσα από την σκέψη του Karl Von Clausewitz, ως: μια απλή συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα για την επίτευξη του πολιτικού στόχου.

Συνεπώς, ο Πρόεδρος Trump είναι ένας πιστός οπαδός του Karl Von Clausewitz, δείχνοντας τα νυχιά του «αμερικάνικου αετού» στη Γάζα και σίγουρα και στην επόμενη περίπτωση. Σίγουρα, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ είναι αντι-οπαδός της «αιώνιας ειρήνης και του κοσμοπολιτικού δικαίου» της θεωρίας του Ευρωπαίου Immanuel Kant, ο οποίος περιγράφει το μακρινό 1795 έναν κόσμο με ειρηνικές σχέσεις και έδραση στους νόμους, που φέρνουν έτσι το ανθρώπινο γένος όλο και πιο κοντά σ' ένα κοσμοπολίτικο καθεστώς.

Η “pax Americana” που υπηρετεί ο Πρόεδρος δεν μπορεί να αποφύγει την εύκολη αναφορά στον πόλεμο, αποφεύγοντας δια ροπάλου τη λέξη «ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ». Εξάλλου, και οι δύο πολύωρες ομιλίες στο Ισραήλ και στην Αίγυπτο δεν έκαναν καμία αναφορά στη Δημοκρατία και στους θεσμούς, όπως έκανε π.χ. ο κ. Ομπάμα στην Αθήνα πριν από χρόνια, στην προτελευταία ομιλία του πριν από την αποχώρησή του από τον προεδρικό θώκο.

Η προσέγγιση του βολονταρισμού (της βουλησιαρχίας) ως: «στάση ή συμπεριφορά ενός ατόμου που πιστεύει ότι μπορεί να επιβάλει αυτό που επιθυμεί με το έτσι θέλω», γίνεται μια πραγματικότητα στις πολιτικές του κ. Trump (με το κίνδυνο, βεβαίως, να εφαρμοστεί και στο Αιγαίο). Η θέση της Ελλάδας, έτσι, οφείλει να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα των διεθνών σχέσεων, απεγκλωβίζοντας τη μονότονη γραμμή παρακολούθησης του διεθνούς δικαίου, που μεγεθύνεται πλέον στο πεδίο ισχύος και συμφερόντων.

Ο δε μεγάλος της θεωρίας των ρεαλιστών στις Διεθνείς Σχέσεις και τη Διπλωματία, Henry Kissinger, ανέφερε: «Η Αμερική δεν έχει μόνιμους φίλους ή εχθρούς, έχει μόνο συμφέροντα που επιταχύνονται με τη χρήση βίας σε αυξητική κλίμακα πάνω από το 30% από ότι χρειάζεται. Όποτε χρησιμοποιούμε βία, πρέπει να το κάνουμε ελαφρώς υπερβολικά».

Η «πολιτική αγωγή» του κ. Trump, μαζί με το επιχειρηματικό του δαιμόνιο και η μεταβλητότητα των σταθερών του διεθνούς συστήματος, προκαλούν ένα ιδιόμορφο μείγμα πολιτικής και οικονομίας, που ωθεί πλέον τα Κ-Μ της ΕΕ να δουν το μέλλον τους με ένα διαφορετικό μάτι στο πλαίσιο της νέας αρχιτεκτονικής ασφάλειας. Απαιτείται μια νέα αλληλεγγύη ευρωπαϊκών συμφερόντων, μια νέα επανεκκίνηση της ευρωπαϊκής ασφάλειας και άμυνας, όπου η Ελλάδα οφείλει να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στη Ν.Α. Μεσόγειο ως βασικό μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.

Το μέλλον είναι ρευστό. Η Γάζα μπορεί να ανοίξει δρόμους ή και να κλείσει. Πάντως, το «αύριο» είναι γεμάτο εκπλήξεις και αρρυθμίες, προκαλούμενες από την καρδιά του καπιταλισμού, την Ουάσιγκτον.

Ο αρθρογράφος είναι αρχιτέκτονας, μεταδιδακτορικός υπότροφος του Πανεπιστημίου Αιγαίου, διδάσκων στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών: Αρχαιολογία, Γλωσσολογία, Διεθνείς Σχέσεις του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του μεταπτυχιακού προγράμματος «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση»