Ερασιτεχνικό αστεροσκοπείο λειτουργεί στο Λαδικό

Στο Φαληράκι πάνω από τον κόλπο του Λαδικού λειτουργεί τον τελευταίο καιρό το ερασιτεχνικό αστεροσκοπείο Ρόδου ¨Ίππαρχος¨. Στεγάζεται σε ένα μοντέρνο χώρο με καταπληκτική θέα προς την ανοιχτή θάλασσα της Μεσογείου, που δημιούργησε με αρκετό μεράκι ο γνωστός ερασιτέχνης αστρονόμος Στέργος Μανώλακας, μέλος της εταιρίας αστρονομίας και διαστήματος Βόλου. Το αστεροσκοπείο επικεντρώνεται στην παρατήρηση της σελήνης, των πλανητών και του ηλίου. Κάτω από τον θόλο με διάμετρο 2.5 μέτρα είναι εγκατεστημένο ένα κατοπτρικό τηλεσκόπιο Schmidt-Cassegrain 8" (203mm) εστιακής απόστασης F 2032 mm με εστιακό λόγο f/10 και ένα διοπτρικό ED80 ProSeries διαμέτρου 80mm και εστιακής απόστασης 600mm με εστιακό λόγο f/7.5 τοποθετημένα σε ισημερινή στήριξη προσφέροντας στον επισκέπτη μία αξέχαστη ξενάγηση στον υπέροχο ελληνικό ουρανό της Ρόδου. Για την παρατήρηση της σελήνης το αστεροσκοπείο διαθέτει ND φίλτρα. Το αστεροσκοπείο είναι εξοπλισμένο με ασύρματο internet και αστρονομικά προγράμματα πλανηταρίου όπως το Celestia, Stellarium, και η παρατηρησιακή αστρονομία αποκτά ενδιαφέρον στην θεωρία αλλά προπαντός στην πράξη. Το αστεροσκοπείο διαθέτει για τις αστροπαρατηρήσεις προσοφθάλμιους φακούς διαμέτρου 1¼" και 2" με διάφορες εστιακές αποστάσεις από τα 5mm ως 50mm για διάφορες μεγεθύνσεις και επιπλέον μεγεθυντή τύπου Barlow 1,5X και 3Χ. Μετρήσεις που έχουν γίνει με SQM στην περιοχή σχετικά με την ποιότητα του νυχτερινού έναστρου ουρανού έδειξαν τιμές στα 19,5 – 20 magnitude (mag/arc sec²). Στο ειδικά διαμορφωμένο δωμάτιο για τις ηλιακές παρατηρήσεις υπάρχουν δύο ηλιακά τηλεσκόπια με τα οποία ο επισκέπτης μπορεί να παρατηρήσει τον ήλιο. Το ηλιακό διοπτρικό τηλεσκόπιο ανοιχτού τύπου Fraunhofer airspace εστιακής απόστασης 1500mm και 105mm διάμετρο είναι εξοπλισμένο με ένα 2" πρίσμα Hershel με φίλτρο Continuum στα 540nm (πράσινο χρώμα). Με την βοήθεια της μεγάλης εστιακής απόστασης του οργάνου είναι εξαιρετικά άνετη η παρατήρηση των σχηματισμών των ομάδων κηλίδων, της σκιάς και της παρασκιάς τους, καθώς και των πυρσών. Παράλληλα υπάρχει και η δυνατότητα προβολής του ηλιακού ειδώλου σε πέτασμα (οθόνη), διαμέτρου 50 περίπου εκατοστών. Τα ηλιακά τηλεσκόπια έχουν εστιαστές τύπου crayford με ατσάλινους δρομείς και με δεκαδική υποδιαίρεση για ακρίβεια στην εστίαση. Με το διοπτρικό τηλεσκόπιο ED80 ProSeries διαμέτρου 80mm και εστιακής απόστασης F600mm με εστιακό λόγο f/7.5 σε συνδυασμό με φίλτρο υδρογόνου Ηα Front Etalon D = 60mm και BF10 στα 656,28nm, υπάρχει η δυνατότητα να δούμε την χρωμόσφαιρα, την ηλιακή ατμόσφαιρα δηλαδή. Οι ραγδαίες αλλαγές στην χρωμόσφαιρα, μέσα σε χρονικό διάστημα ακόμα και λίγων λεπτών, μας δίνουν την δυνατότητα να δούμε εκτεταμένους σχηματισμούς, εκρηκτικές προεξοχές (πίδακες από διάπυρο υδρογόνο με διαστάσεις που ξεπερνούν μερικές φορές και τις 500.000 χιλιόμετρα!!! ), αλλά και τις ηλιακές εκλάμψεις, ένα εξαιρετικά βίαιο φαινόμενο που συμβαίνει στην ηλιακή χρωμόσφαιρα. Με την βοήθεια του ρυθμιστή (tuner) του φίλτρου υδρογόνου μπορούμε να δούμε τα βαθύτερα στρώματα της ατμόσφαιρας του ήλιου. Τα εντυπωσιακά χρωμοσφαιρικά φαινόμενα εξελίσσονται με ταχύτητα και είναι αντιληπτά παρατηρώντας τα μέσα σε λίγα λεπτά. Οι ηλιακές κηλίδες, οι πυρσοί, οι προεξοχές, τα νήματα και οι εκλάμψεις είναι δυνατόν καιρού επιτρέποντος να παρατηρηθούν σχεδόν καθημερινά και οφθαλμοσκοπικά, αλλά και μέσω CCD κάμερας και μόνιτορ. Επίσης είναι δυνατή η λήψη φωτογραφιών από τον επισκέπτη. Ο οριζόντιος ηλιοστάτης - ουρανοστάτης διπλής ανάκλασης (και διπλών κατόπτρων) στέλνει το ηλιακό φως στο πλήρως συσκοτισμένο δωμάτιο ηλιακής παρατήρησης, στο οποίο είναι εγκατεστημένη η ηλιακή τράπεζα. Ο χειρισμός και η οδήγηση του ηλιοστάτη γίνονται μέσα από το δωμάτιο της ηλιακής παρατήρησης. Με τα δύο διπλά επίπεδα κάτοπτρα από Ζerodur διαμέτρου 4"(102mm) και επιπεδότητας λ/10 τοποθετημένα στον ηλιοστάτη, το ηλιακό φώς εισέρχεται στο εσωτερικό του παρατηρητηρίου. Λόγω της συσκότισης το κοντράστ κατά την οφθαλμοσκοπική παρατήρηση είναι εξαιρετικό με πλήρη απουσία του ενοχλητικού διάχυτου φωτισμού της ημέρας και ο επισκέπτης – παρατηρητής, έχει μια εξαίσια εικόνα με υψηλή ευκρίνεια όταν παρατηρεί τον ηλιακό δίσκο. Τα ηλιακά τηλεσκόπια είναι προσαρμοσμένα οριζόντια επάνω σε ηλιακή τράπεζα και προσφέρουν μια αναπαυτική παρατήρηση, χωρίς φωτόχληση. Τα ηλιακά τηλεσκόπια είναι εξοπλισμένα με προστατευτικά φίλτρα ακτινοβολίας τύπου IR/UV cut για την ασφαλή και άνετη ηλιακή παρατήρηση. Παρατηρώντας το ηλιακό φως με τον φασματογράφο - φασματοσκόπιο Αν και είναι σχετικά σπάνιο να καταφέρει κάποιος να παρατηρήσει μέσα από ένα φασματογράφο, εντούτοις το ερασιτεχνικό αστεροσκοπείο Ρόδου ¨Ίππαρχος¨ παρέχει τη δυνατότητα στους επισκέπτες του να παρατηρήσουν την ανάλυση του ηλιακού φωτός με έναν φασματογράφο υψηλής ανάλυσης (φράγμα ανάκλασης 1200 lines/mm 12,32Å/mm). Ο παρατηρητής θα παρατηρήσει το ηλιακό φάσμα διάστικτο από εκατοντάδες γραμμές απορρόφησης Fraunhofer με φόντο τα μαγευτικά χρώματα της ίριδας (του ουράνιου τόξου!!!). Εκτός από την οφθαλμοσκοπική παρατήρηση, είναι δυνατή η προσθήκη κάμερας ή φωτογραφικής μηχανής για τη φωτογράφιση του ηλιακού φάσματος. Επίσης στον αστρόκηπο που έχει δημιουργηθεί εκεί ο επισκέπτης μπορεί να ζήσει την ουρανογραφία, να δει πως δουλεύει ένα ζωντανό ηλιακό ρολόι και μια στατική γεωγραφική πυξίδα προσανατολισμού. Το ερασιτεχνικό αστεροσκοπείο Ρόδου δέχτηκε πριν το κλείσιμο της σχολικής χρονιάς και αρκετούς μαθητές στο πλαίσιο σχολικών εκδρομών.