Τα καραβάνια ντροπής

Rodiaki NewsRoom

Τα αποτελέσματα των συγχρόνων Πολέμων…

Γράφει o αρχιτέκτονας
Αγαπητός Ξάνθης

Από τα ένθετα κάποιας κυριακάτικης εφημερίδας ήταν το βιβλίο με τίτλο «ΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ» του Pascal Boniface με πρόλογο από το Βύρωνα Θεοδωρόπουλο και σε Εισαγωγή-Επιμέλεια από το Σωτήρη Ντάλη, εκδόσεις Παπαζήση 2001. Ο χρόνος παρέμεινε ακλόνητος στη έννοια του πόλεμου και μάλιστα εμπλουτίστηκε με άλλες μορφές στο τέλος πλέον του συμβατού.

Μικρός νόμιζα ότι ο πόλεμος διεξάγεται με τα σπαθιά με τον ακατανίκητο Αχιλλέα και το Μέγα Αλέξανδρο, μεγαλώνοντας αντιλήφτηκα ότι γίνονται με όπλα και πιστόλια από τους ήρωες 1821, στον Παγκόσμιο Πόλεμο αναπτύχτηκε η τεχνολογία με το αποκορύφωμα τον όλεθρο της πυρηνικής βόμβας του Ναγκασάκι και της Χιροσίμα, στο κινηματογράφο του ’70 βλέπαμε τα αεροπλανοφόρα και τα θωρηκτά να βομβαρδίζουν με το πόλεμο του Βιετνάμ να έχει την κεντρική σελίδα,

μετά ο Πόλεμος των Άστρων μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων και στις αρχές του 21ου αιώνα, η επίθεση στους διδύμους πύργους του Π.Ο.Ε στην Ν.Υ και πρόσφατα η τραγική εικόνα από το CNN από τον πόλεμο των προθύμων ενάντια στο Ιράκ του Σαντάμ Χουσεΐν το 2003 με την προκάλυψη της «μεταφοράς» Δημοκρατίας (Operation Iraqi Freedom). Αλλά και η «Αραβική Άνοιξη» άφησε στις μνήμες μας στιγμές πόνου και δυστυχίας που ακόμη και σήμερα με το προσφυγικό κύμα μένει στην επικαιρότητα της παγκόσμιας σκηνής.

Σήμερα ακούμε παντού για ένα πόλεμο χωρίς σύνορα, χωρίς πολεμιστές, χωρίς όπλα, είναι ο πόλεμος των αγορών. Υπερνικώντας παντοτινές αξίες και κανόνες ηθικής, η παγκοσμιοποίηση ανακήρυξε τη δυνατότητα του «global citizen», του πολίτη που ανήκει στο παγκόσμιο χωρίο. Στο πέρασμά της προκαλεί, συντρίβει, εξαφανίζει, αλλοτριώνει, παρά την ευκολία που προσφέρει στο στοίχημα του ανταγωνισμού και της κερδοφορίας, των θεμελίων των αγορών.

Σύμφωνα με τον Ζακ Αταλί, τέσσερις μείζονες ουτοπίες αναδύθηκαν από την ιστορία. Η πρώτη είναι η αιωνιότητα με την προσδοκία του Παραδείσου, η δεύτερη είναι η Ελευθερία κατά της μάστιγας του φεουδαρχισμού, η τρίτη είναι Ισότητα με τις ίσες ευκαιρίες και της κοινωνίας των ίσων και τέλος η αδελφότητα, ο αλτρουισμός, η γενναιοδωρία που εμπεριέχει όλες τις άλλες ουτοπίες. Είναι το φως του αύριο απέναντι στο σκότος του παραγοντισμού, της σύνθλιψης και της ισοπέδωσης ιδεών, σταθερών, ανθρωπισμού.

Οι τύποι του πολέμου μπορούν να αναλυθούν μέσα από τέσσερα επίπεδα κατά τον κ. Βύρωνα Θεοδωρόπουλο, σε συμβατικούς, σε οικονομικούς, σε κοινωνικούς και πληροφοριακούς. Και οι τέσσερις μορφές απειλούν τον άνθρωπο και τον πλανήτη, στοχεύουν στην βιαιότητα και στη εφαρμογή του μηδενικού αθροίσματος (win/loose) στην θεωρία των Παιγνίων, χωρίς οίκτο και σεβασμό.

Εκείνοι όμως που αναδύονται σήμερα προκλητικά είναι οι οικονομικοί πόλεμοι με συνέπεια την αύξηση της ανεργίας ή την αύξηση της ψαλίδας μεταξύ φτωχών και πλουσίων χωρών με συνέπεια την κοινωνική ασυνέχεια. Αυτή η απόσταση προκαλεί κοινωνικές ανισότητες και αυτόματα κοινωνικές αναταραχές εκδηλώνονται και μέσα από τους πολέμους μεταναστευτικών κυμάτων.

Και όπως αναφέρει ο Pascal Boniface στο βιβλίο του «Η ανάπτυξη εστιών κρίσης και ανισοτήτων μας επιτρέπει να σκεφτούμε ότι αυτά τα κύματα θα αυξηθούν αισθητά. Πολλαπλοί φόβοι εκφράζονται όσον αφόρα την σημερινή αναρχία, η οποία προκαλεί τη μείζονα κοινωνική σύγκρουση για τον 21ο αιώνα, η οποία θα πιέσει στην κατεύθυνση των ανεξέλεγκτων μεταναστεύσεων».

Είναι πολύ επίκαιρο, οι πόλεμοι μεταναστευτικών κυμάτων, μιας και η χώρα μας αλλά και όλη η Ευρώπη συγκλονίζονται από τις ομαδικές «αφίξεις» προσφύγων από τον ανεξήγητο πόλεμο της Συρίας. Η Ευρώπη του Διαφωτισμού και της αλληλεγγύης, του νέου Ουμανισμού της αδελφότητας ψάχνεται να καταλήξει σε μια ενιαία πολιτική, βρεθείσα απροετοίμαστη σε αυτό το φαινόμενο, το οποίο σιγόβραζε στην αγκαλιά της.

Η επιτακτική λύση του Συριακού προβλήματος από την Διεθνή Κοινότητα είναι πολιτική και οφείλει να εξευρεθεί πάραυτα. Το Παίγνιο της Μέσης Ανατολής, συνεχίζεται με άλλες μορφές και δεν νομίζω πως η Διεθνής Κοινότητα δεν μπορεί να βρει άμεση λύση. Η συνέχιση της κοινωνικής αιμορραγίας προκαλεί φρικιαστικές καταστάσεις που δεν τιμούν το δυτικό πολιτισμό.

Μέχρι να βρεθεί πολιτική λύση στη Συρία από τα καραβάνια ντροπής, η Ευρώπη οφείλει να διαχειριστεί το ζήτημα, όχι με διασπασμένο πρόσωπο, όπως έγινε με τον Πόλεμο στο Ιράκ (2004), αλλά με τις δυνατότητες που παρέχει η Ιστορία της και η κουλτούρα της.

Η φωτογραφία του μικρού παιδιού που το «ξεβράζει» η θάλασσα της Μεσόγειου, δεν αναλογεί στο χαρακτηρισμό της Θάλασσας, ως διαδοχή θαλασσών με χίλια πράγματα μαζί, ετεροκλήτων στοιχείων και ως πολλοί πολιτισμοί που συσσωρεύονται ο ένας πάνω στον άλλο (Fernadd Braudel, 1977). Σε αυτή τη Θάλασσα βλέπει η Αφρική, η Μέση Ανατολή και η Ευρώπη.

Επί τέλους τα μάτια της ανθρωπότητας ας ανοίξουν…