Ικανοποιημένοι οι ξεναγοί από την ανάδειξη της «Περβόλας»

Rodiaki NewsRoom

Την ικανοποίησή του για την ανάδειξη και διαμόρφωση του αρχαιολογικού χώρου της «Περβόλας» στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου, εκφράζει το Σωματείο Διπλωματούχων Ξεναγών Δωδεκανήσου.

Μάλιστα όπως δήλωσε στη «Ροδιακή» ο πρόεδρός του, κος Δημήτρης Σαλαχούρης, το Σωματείο είχε αναδείξει το θέμα από το 2021 και είχε ζητήσει τότε, το άνοιγμα του Κήπου στο κοινό, μαζί με τον Φάρο του Αγίου Νικολάου και τη Νεκρόπολη του Αγίου Ιωάννη, στέλνοντας επιστολή στην Εφορεία Αρχαιοτήτων.

Λίγα χρόνια μετά, έγινε πραγματικότητα και όπως αναφέρει, είναι ένα πρώτο βήμα, ώστε να αποδοθεί στο κοινό και ο υπόλοιπος χώρος που καταλαμβάνει και αποτελεί μία πραγματική «όαση» μέσα στη Μεσαιωνική Πόλη.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, η «Περβόλα» λειτουργεί, προς το παρόν, μέχρι τις 5 το απόγευμα και όχι μέχρι τις 8, όπως το Παλάτι των Ιπποτών (χωρίς εισιτήριο) και καλό θα ήταν, να εναρμονιστεί με αυτό το ωράριο, καθώς συνδυάζεται με την ξενάγηση των τουριστών και μπορεί να ενσωματωθεί στην εκδρομή τους, όπως επισημαίνει ο κος Σαλαχούρης.

Θα πρέπει να αναφερθεί πάντως, ότι επειδή τα προγράμματα των τουριστικών γραφείων έχουν ήδη καταρτιστεί εδώ και μήνες, δεν περιλαμβάνουν ξεναγήσεις σε οργανωμένα γκρουπ τουριστών και κυρίως μπορεί κανείς να συναντήσει εκεί μεμονωμένους επισκέπτες ή ολιγομελή γκρουπ, στα οποία γίνεται πριβέ ξενάγηση.

Πρόκειται στην ουσία, για ένα υπαίθριο διαχρονικό μουσείο, που βρίσκεται στην καρδιά της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου, και δόθηκε στο κοινό στο πλαίσιο της ανάδειξης και διαμόρφωσης του αρχαιολογικού χώρου της «Περβόλας», που περιβάλλει τα αρχαία Νεώρια και τους Μεσαιωνικούς Κήπους του Παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου.

Έχει ολοκληρωθεί η πρώτη φάση και σύντομα θα ξεκινήσει και η δεύτερη φάση, συνολικού προϋπολογισμού 4.500.000 ευρώ, ένα έργο που υλοποιεί το υπουργείο Πολιτισμού, μέσω της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου, με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Η «Περβόλα» αποτελεί έναν πολύ σημαντικό αρχαιολογικό χώρο, σε άμεση επαφή με τους Κήπους του Παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου, ο οποίος διασώζει αρχαιολογικά ευρήματα χιλιετιών. Μέχρι σήμερα, ο χώρος παρέμεινε μη αναδεδειγμένος και μη επισκέψιμος. Είναι το μοναδικό μνημείο, στο οποίο γίνεται ορατό το αρχαίο ρυμοτομικό της πόλης της Ρόδου και το οποίο διασώζει σε μεγάλο βαθμό, το οικοδομικό υλικό του.

Πρόκειται για τα κατάλοιπα των αρχαίων Νεωρίων και της Πομπικής Οδού με το μνημειώδες Τετράπυλο. Η ανάδειξη αυτού του μνημειακού συνόλου και η λειτουργική του σύνδεση με τους Κήπους του Παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου, που εκτείνονται σε διαφορετικά πλατώματα, δημιουργώντας ένα υπαίθριο διαχρονικό μουσείο, έκτασης περίπου 18 στρεμμάτων.

Σε αυτοψία που έκαναν οι υπεύθυνοι του Υπουργείου το 2021, εξέτασαν το πλαίσιο διαμόρφωσης και ανάδειξης του συγκεκριμένου αρχαιολογικού χώρου και προχώρησαν στην εκπόνηση ολοκληρωμένου Στρατηγικού Σχεδίου. Βάσει του συγκεκριμένου εγκεκριμένου Σχεδίου, εκπονούνται όλες οι απαραίτητες, μελέτες, ώστε ο αρχαιολογικός χώρος της «Περβόλας», ενταγμένος στη ζώνη της UNESCO, και τα αρχαία οικοδομικά κατάλοιπα των Νεωρίων, να συνδεθούν με τους Μεσαιωνικούς Κήπους του Καστέλλο, δημιουργώντας έναν ενιαίο διαχρονικό ιστορικό μνημειακό πυρήνα στη Μεσαιωνική Πόλη.

Εκτείνεται στο βόρειο τμήμα της τειχισμένης Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου, που ορίζεται από την οδό των Ιπποτών και τις μεσαιωνικές οχυρώσεις -μεταξύ του Πύργου του Αγίου Πέτρου και της νεότερης πύλης της Ελευθερίας- και σε άμεση επαφή με τους Μεσαιωνικούς Κήπους του Παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου. Η μουσειολογική μελέτη προβλέπει την οργάνωση έκθεσης στον χώρο των αρχαίων Νεωρίων και των Μεσαιωνικών Κήπων του Παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου και τη δημιουργία υπαίθριας Γλυπτοθήκης στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου.

Στόχος είναι η συντήρηση, διαμόρφωση και ανάδειξη ενός ευρύτερου διαχρονικού αρχαιολογικού χώρου και η σύνδεση σημαντικών μνημείων μεταξύ τους, μέσα από μια τεκμηριωμένη διδακτική διαδρομή αναψυχής. Κεντρική θέση στη διαδρομή περιήγησης, στις δευτερεύουσες διαδρομές και στη διαδρομή για επισκέπτες με κινητικά προβλήματα, καθώς ο χώρος κατά το μεγαλύτερο μέρος του γίνεται προσβάσιμος σε άτομα με αναπηρία, έχουν οι προτεινόμενες στάσεις σε διαφορετικά επίπεδα: Μεσαιωνικές οχυρώσεις, Ναός του Αγίου Δημητρίου του Piossasco, Υπαίθρια Γλυπτοθήκη, Αρχαία Νεώρια -του «Μικρού Λιμένος», του Πολεμικού Λιμένος της Αρχαίας Ρόδου (σημερινό Μανδράκι), ενός από τους πέντε λιμένες που διέθετε η πόλη- Τετράπυλο.

Όλα τα επίπεδα, συνδέονται με κλίμακες, ράμπες και δύο αναβατόρια. Προβλέπεται, επίσης, εγκατάσταση εξυπηρέτησης και ενημέρωσης των επισκεπτών στην είσοδο, στην πλατεία Σύμης. Σε επιλεγμένα σημεία τοποθετούνται υπαίθρια καθιστικά. Προβλέπεται η παραγωγή ενημερωτικού, εποπτικού υλικού, και σε γραφή Braille, και η παραγωγή ενημερωτικών πινακίδων. Προτείνεται ο σχεδιασμός και η κατασκευή στεγάστρων, στα οποία θα εκτίθενται ευπαθή και άλλα σημαντικά ευρήματα.
Η περιήγηση καλύπτει έκταση 18 στρεμμάτων περίπου και αναπτύσσεται σε πέντε διακριτά πλατώματα. Ξεκινά από το επίπεδο των αρχαιολογικών καταλοίπων των ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων -αρχαία νεώρια του Πολεμικού Λιμένος της Αρχαίας Ρόδου και του συγκροτήματος του ρωμαϊκού Τετραπύλου με τις διασταυρούμενες οδούς- και καταλήγει στους «Κήπους του Κυβερνήτη», στην υψηλότερη στάθμη, όπως ήταν κατά την ανοικοδόμηση του μνημείου.

Εκεί θα εκτεθούν τα γλυπτά των μεσαιωνικών χρόνων. Στο χαμηλότερο επίπεδο του αρχαιολογικού χώρου, βρίσκεται το Ιπποτικό Νοσοκομείο. Προτείνεται η μερική αποκατάσταση των αρχαίων κλιμάκων του Τετραπύλου, με σκοπό την επαύξηση της αναγνωσιμότητάς του, και η κατασκευή νέας υπέργειας κλίμακας που θα οδηγεί και οριοθετεί την κίνηση των επισκεπτών στα ανώτερα πλατώματα προς το Παλάτι.

Στον επισκέπτη θα δίνεται η δυνατότητα, περνώντας εξωτερικά του Παλατιού, να συνεχίζει την περιήγηση προς τα δυτικά και να καταλήγει στον Προμαχώνα, ο οποίος παραμένει σήμερα μη αναδεδειγμένος και μη προσβάσιμος στο κοινό. Στο δεύτερο και τρίτο επίπεδο κυριαρχούν τα αναστηλωμένα μεσαιωνικά ιστορικά κτήρια, όπως το Ιπποτικό Νομισματοκοπείο, με τον περιβάλλοντα χώρο τους.

Η ενοποίηση των αρχαίων, μεσαιωνικών και νεώτερων οικοδομικών καταλοίπων, μνημείων αλλά και κινητών μνημείων σε έναν αρχαιολογικό περίπατο περιλαμβάνει 17 στάσεις που αντιστοιχούν σε συγκεκριμένες θεματικές ενότητες. Τα προς αξιοποίηση κινητά ευρήματα ανέρχονται στα 345 εκθέματα, μεμονωμένα ή σύνολα.

Πρόκειται για λίθινα ευρήματα, στα οποία περιλαμβάνονται στήλες, επιτύμβιες και μη, σαρκοφάγους και οστεοθήκες, περιρραντήρια, βάθρα, βωμούς, αρχιτεκτονικά μέλη, γλυπτά και άλλο υλικό που εμπίπτει στην κατηγορία του δημόσιου βίου και των ταφικών πρακτικών. Το αρχαιολογικό υλικό υποστηρίζει τις 11 από τις 17 θεματικές ενότητες. Το εν λόγω υλικό αποτελεί μικρό μόνο δείγμα, από το πολυάριθμο υλικό -περισσότερα από 12.000 ευρήματα- που έχουν συλλεχθεί τα τελευταία 80 έτη, κατά τις ανασκαφικές έρευνες της Εφορείας Αρχαιοτήτων.