Δημήτρης Προκοπίου: Μισθοί στον τουρισμό και αγοραστική δύναμη (Ελλάδα-Ισπανία-Πορτογαλία)

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Δημήτρης Προκοπίου

Στην Πορτογαλία (Ηπειρωτική, Αζόρες & Μαδέρα) ο εθνικός κατώτατος μισθός (από 1 Ιανουαρίου 2025) είναι 870 €/μήνα (σε 14 πληρωμές) = 12.180 €/έτος. Στις περιφέρειες, Αζόρες, είναι από 2025, περίπου 913,50 €/μήνα, με προτάσεις να αυξηθεί στα 957 € μέσω σωματείων στην Μαδέιρα, ο τουριστικός τομέας πληρώνει 915–927 €/μήνα, ελαφρώς πάνω από τοπικό κατώτατο. Οι τυπικοί μισθοί τουρισμού στις Αζόρες είναι, μεταξύ 500–800 € καθαρά/μήνα, ανάλογα με την εποχικότητα και τη θέση.

Στην Ισπανία & Κανάρια Νησιά, ο Εθνικός κατώτατος μισθός (SMI): 1.381 € μικτά/μήνα (12 πληρωμές) ή 1.184 € (σε 14 πληρωμές) — 8,87 €/ώρα. Οι τυπικοί μισθοί στον τουρισμό, κυμαίνονται Οι Σερβιτόροι: ~1.060 € καθαρά/μήνα (~1.236 € μικτά), οι μάγειρες: ~1.147 € μεικτά/μήνα, οι σεφ: ~2.278 € μεικτά/μήνα, οι ξεναγοί: ~1.532 € μικτά/μήνα και οι υπάλληλοι γυμναστηρίου: ~1.053 € μεικτά/μήνα στη Ισπανία.

Στα Κανάρια Νησιά, οι σερβιτόροι παίρνουν 793–910 € μικτά/μήνα, μέσος όρος ~950–1.033 €. Εκεί υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στέγασης – πολλοί εργαζόμενοι με μισθό γύρω στα 1.100 € δεν μπορούν να βρουν σπίτι κάτω από 900 € ενοίκιο και καταλήγουν σε παραπήγματα ή κάμπινγκ.

Γενικότερα στην Πορτογαλία (Αζόρες/Μαδέιρα), Ο κατώτατος μισθός υπερβαίνει τον ηπειρωτικό. Οι τουριστικές θέσεις κυμαίνονται γύρω από αυτά τα ποσά.

Η Ισπανία & Κανάρια Νησιά, νομικά έχουν υψηλότερο κατώτατο μισθό, αλλά πολλές τουριστικές θέσεις πληρώνουν μόλις πάνω ή και κάτω από αυτό. Οι εργαζόμενοι διαμαρτύρονται για υψηλό κόστος ζωής και χαμηλούς μισθούς.

Στην Ελλάδα, ο Εθνικός Κατώτατος Μισθός (2025) από 1 Απριλίου 2025 ο βασικός μικτός μισθός είναι 880 €/μήνα ή σε 39,30 €/ημέρα ημερομίσθιο. Στα πλαίσια του τουριστικού κλάδου, ισχύει συλλογική σύμβαση με επιπλέον επιδόματα σε σχέση με τον κατώτατο εθνικό.

Στον τουριστικό τομέα, υπάρχει Νέα Συλλογική Σύμβαση 2025–2026 με βασικό μισθό ξενοδοχειακών εργαζομένων (κατώτερη κατηγορία): 950 €/μήνα μικτά (σε 14 πληρωμές), δηλαδή 14,5% πάνω από τον εθνικό μισθό και προβλέπεται επίσης +5% αύξηση από 1/1/2025 και +3% από 1/1/2026.

Οι περιφέρειες Νοτίου Αιγαίου (Ρόδος) και Κρήτης αποτελούν το ≈52–53% του συνολικού εισοδήματος από τουρισμό στην Ελλάδα. Στη Ρόδο, η έντονη ζήτηση έχει προκαλέσει ακόμη και εισαγωγή εργατικού δυναμικού από το εξωτερικό.

Κέρκυρα

Στην Κέρκυρα και στα Ιόνια Νησιά, οι συνθήκες απασχόλησης είναι περίπου παρόμοιες με τη Λέσχη/Ρόδο, με μισθούς βασικούς από ≈950 € μικτά, ανάλογα με συλλογικές καλύψεις. Οι ξενοδοχειακοί εργαζόμενοι αναφέρουν κατώτερη αμοιβή γύρω στα 720–986 € μικτά, συν επιδόματα, εμπειρία και υπερωρίες. Η καθημερινή εργασία περιλαμβάνει 10–12 ώρες, 6–7 ημέρες/εβδομάδα, και το καθαρό μπορεί να φτάνει 1.000–1.500 € τον μήνα (όμως περιορισμένης διάρκειας – 4–6 μήνες/έτος). Δουλειά σεζόν: 4–6 μήνες εργασία + 3 μήνες επίδομα ανεργίας.

Ρόδος

Στη Ρόδο, ισχύει η Τοπική Συλλογική Σύμβαση Ξενοδοχοϋπαλλήλων. Ισχύει έως 31 Αυγούστου 2025 και έχει κηρυχθεί υποχρεωτική για όλους τους ξενοδόχους της Ρόδου. Διαχωρίζει το προσωπικό σε 4 κατηγορίες με βασικούς μισθούς (μετά τις αυξήσεις): Κατηγορία Α: 950–1.038 € Κατηγορίες B–Δ: 950–1.038 € — οι βασικοί μισθοί ξεκινούν από 913 € και φτάνουν έως 1.038 €. Οι αυξήσεις αναλυτικά:+9% από 1/9/2022, +3% από 1/6/2024, +1% από 1/6/2025 παράλληλα αποδίδεται επίδομα προϋπηρεσίας: +5 €/έτος, επίδομα εποχικής απασχόλησης +11,5%, επίδομα γάμου/ολόκληρης οικογένειας +10%, δικαιώματα για Κυριακή (+75%) και 6η εργασία με ημερήσια προσαύξηση, η παροχή στέγης & διατροφής—αλλά μειώνει τον μισθό αν συμπεριλαμβάνονται. Η σύμβαση καλύπτει πάνω από 25.000 εποχικούς εργαζόμενους στη Ρόδο και εφαρμόζεται ακόμη και σε ξενοδόχους που δεν είναι μέλη της ΕΞΡ Επίσης υπάρχει Συλλογική Σύμβαση Οδηγών Τουριστικών Λεωφορείων, από τον Δεκέμβριο 2023 με συνολική αύξηση 13%: +6% τον πρώτο χρόνο, +4% τον δεύτερο, +3% τον τρίτο

Κρήτη

Στην Κρήτη (Ηράκλειο & λοιπή Κρήτη) υπάρχει τοπική Κλαδική Σύμβαση 2025–2026, μεταξύ Ομοσπονδίας Ξενοδόχων & εργατικών σωματείων με αυξήσεις +5% μέσα στο 2025, +3% μέσα στο 2026, ο ελάχιστος βασικός μισθός στον 1ο βαθμό: 1.000 € μικτά/μήνα και ο κατώτατος στη 2η βαθμίδα: 950 € επίσης δημιουργείται Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ) με εργοδοτική εισφορά 2% Συλλογική Σύμβαση Ηρακλείου (ξενοδοχεία).

Η σύμβαση προβλέπει από 1/4/2025: +5% σε βασικούς μισθούς και +8% στην κατηγορία Δ (χαμηλά αμειβόμενοι) και επίδομα προϋπηρεσίας 6,20 € ανά έτος με επιπλέον κοινωνικά κριτήρια (π.χ. πολύτεκνοι, μονογονεϊκές). Η Τοπική Σύμβαση Οδηγών Τουριστικών Λεωφορείων Κρήτης, υπογράφηκε στο Ηράκλειο στις 25 Μαΐου 2021, μεταξύ οδηγών και εργοδοτών τουριστικών γραφείων, Η σύμβαση περιλαμβάνει ειδικούς όρους αμοιβής και εργασίας για τους οδηγούς λεωφορείων.

Και στις δύο περιοχές οι μισθοί στον τουρισμό είναι σημαντικά υψηλότεροι από τον εθνικό κατώτατο (880 €).Υπάρχει σημαντική «τοπική ενίσχυση» μέσω αυτών των συμβάσεων, με μισθολογικές αυξήσεις, επιδόματα και θεσμοθέτηση ΤΕΑ. Οι συμβάσεις καλύπτουν ξενοδοχοϋπαλλήλους και βοηθητικό προσωπικό, καθώς και επαγγελματίες οδηγούς, διασφαλίζοντας καλύτερη προστασία και όρους.

Συμπεράσματα

Συμπερασματικά, για Ισπανία και Κανάρια: Οι πραγματικοί μισθοί είναι καλύτεροι από της Ελλάδας και Πορτογαλίας, αν και παραμένουν κάτω από τον κοινοτικό μέσο όρο. Στην Πορτογαλία (ηπειρωτική, Μαδέιρα, Αζόρες)οι μισθοί είναι , κοντά αλλά λίγο πίσω από τον μέσο όρο της ΕΕ.

Στην Ελλάδα (Ρόδος / Κρήτη), Ενώ οι τουριστικοί μισθοί είναι υψηλότεροι από το εθνικό, λόγω υψηλού κόστους σε τουριστικό περίβλημα, η πραγματική αξία υποφέρει – αντίστοιχη με χαμηλότερες κατηγορίες χώρων.

Πρακτικά, στην Ισπανία (και κυρίως Κανάρια), ένα μισθός ~2.000 € μικτά παρέχει πιο άνετη καθημερινή ζωή από αντίστοιχο ποσό σε Ελλάδα ή Πορτογαλία. Στην Ελλάδα, ακόμα και αν κερδίζεις 1.200 €, σε περιφερειακό νησί με ακριβό ενοίκιο ή μεταφορές, η αγοραστική αξία είναι σημαντικά περιορισμένη σε σύγκριση. Η Πορτογαλία έχει σχετικά πιο «ισορροπημένο» επίπεδο διαβίωσης, αλλά δείχνει ότι ακόμα υπολείπεται από τις ισχυρότερες ευρωπαϊκές οικονομίες. Η Ισπανία & Κανάρια: Προσφέρουν πιο ανταγωνιστική αγοραστική δύναμη, κοντά στον μέσο ευρωπαϊκό μισθό.

Στην Πορτογαλία, Μαδέιρα & Αζόρες το ΑΕΠ κατά κεφαλήν στην Πορτογαλία είναι περίπου 47.331 USD το 2023. Η Μαδέιρα το 2016 είχε περίπου 17.029 €/κάτοικο (ΑΕΠ per capita). Αυτά αντιστοιχούν σε περίπου 73–89% του μέσου ευρωπαϊκού επιπέδου διαβίωσης. Συνεπώς, οι μισθοί είναι χαμηλότεροι από Ισπανία (~50–60% υψηλότερη από περιοχές της Πορτογαλίας). Πορτογαλία (Μαδέιρα/Αζόρες): Μέτρια αγοραστική δύναμη, περίπου 75–85% του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

Για την Ελλάδα – Ρόδος & Κρήτη, το εθνικό ΑΕΠ per capita είναι περίπου 38.621 USD έως το 2025 Για τις περιφέρειες: Κρήτη: περίπου 17.800 (ημικρα, ~59% του ευρωπαϊκού μέσου όρου) και Νότιο Αιγαίο (που περιλαμβάνει τη Ρόδο): 22.400 (~74% του μέσου όρου), στα Ιόνια Νησιά (Περιφέρεια Κέρκυρας): 19.100 (~63% του μέσου όρου) Οι μισθοί τουριστικών εργαζομένων (~950–1.200 € μικτά) σε Ρόδο & Κρήτη αντιστοιχούν σε περίπου 70–80% της αγοραστικής δύναμης που θα είχαν σε κάποιον ευρωπαϊκό μέσο όρο, λόγω υψηλού κόστους ζωής τη σεζόν.

Η Ελλάδα (Ρόδος/Κρήτη) παρουσιάζει περιορισμένη αγοραστική δύναμη (~60–75% ΕΕ), παρά τους αυξημένους τουριστικούς μισθούς—λόγω αυξημένου κόστους διαβίωσης.