Ματίνα Πουλλή-Βυρίνη: Εποχικά και τοπικά προϊόντα για μια υγιεινή και βιώσιμη διατροφή
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΚΕ 277 ΦΟΡΕΣ
Κάθε χρόνο στις 16 Οκτωβρίου γιορτάζεται από τον FAO (Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών) η Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής και Επισιτισμού. Η ημέρα αυτή εστιάζει σε σημαντικά ζητήματα σχετικά με τη διατροφική ασφάλεια, την προσβασιμότητα σε υγιεινές τροφές και την καταπολέμηση της πείνας και της διατροφικής ανεπάρκειας παγκοσμίως.
Σε ορισμένα μέρη, η σοβαρότητα της επισιτιστικής ανασφάλειας είναι συντριπτική. Υπολογίζεται ότι 673 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με την πείνα ενώσχεδόν 3 δις άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε υγιεινές επιλογές τροφίμων, γεγονός που δικαιολογεί την αύξηση φαινομένων υποσιτισμού, έλλειψης θρεπτικών συστατικών αλλά και παχυσαρκίας, παγκοσμίως. Το φετινό μήνυμα του FAO για την Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής είναι:
«Χέρι-χέρι για καλύτερα τρόφιμα και ένα καλύτερο μέλλον»
Το μήνυμα αυτό καλεί για ισότιμη πρόσβαση σε υγιεινά τρόφιμα και θρεπτική διατροφή για όλους, ανεξάρτητα από την οικονομική τους κατάσταση ή την περιοχή που διαμένουν, αναγνωρίζοντας τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν πολλοί άνθρωποι στην πρόσβαση σε θρεπτικές επιλογές.
Η κάλυψη των αναγκών ενός αυξανόμενου παγκόσμιου πληθυσμού απαιτεί ομαδική εργασία - πέρα από σύνορα, τομείς και γενιέςαλλά και την προσωπικήσυνεισφορά καθενός από εμάς.
Σε ατομικό επίπεδοη κατανάλωση τοπικών και εποχικών προϊόντων συστηματικά αποτελεί έναν από τους παράγοντες που εξασφαλίζουν ένα πιο βιώσιμο μοντέλο διατροφής.
Εποχικότητα
Η εποχικότητα αναφέρεται στα προϊόντα που παράγονται και καταναλώνονται την εποχή τους, σύμφωνα με φυσικές και κλιματολογικές συνθήκες. Η φυσική διαδικασία ωρίμανσης μειώνει την ανάγκη για τεχνητές μεθόδους καλλιέργειας ή διατήρησης, όπως η ψύξη και η καλλιέργεια σε ειδικές θερμοκρασίες. Έτσι, ο όγκος ενέργειας και πόρων που απαιτούνται για την παραγωγή και τη διανομή των εποχικών προϊόντων είναι σημαντικά χαμηλότερος, γεγονός που συμβάλλει στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και άλλων ρύπων.
Το κόστος παραγωγής των εποχικών προϊόντων είναι σημαντικά χαμηλότερο μια και συνεπώςυπάρχει ένα αξιοσημείωτο οικονομικό όφελος για τον καταναλωτή που τα επιλέγει.
Επιπρόσθετα η κατανάλωση εποχικών προϊόντων προωθεί την ποικιλομορφία στη διατροφή και ενισχύει τον οργανισμόκαθώς αυτά διατίθενται φρέσκα και είναι πλουσιότερα σε θρεπτικά συστατικά. Τα εποχικά φρούτα και τα λαχανικά ικανοποιούν καλύτερα τις ανάγκες της υγείας μας ανάλογα την εποχήπροσφέρονταςμεγαλύτερες ποσότητες από τα διατροφικά στοιχεία τα οποίαέχουμε ανάγκη. Για παράδειγμα τα καλοκαιρινά φρούτα έχουν περισσότερο νερό ενώ τα πορτοκάλια που είναι πλούσια σε βιταμίνη C και προφυλάσσουν από ιώσεις ευδοκιμούν το χειμώνα που οι ιώσεις εμφανίζονται συχνότερα. Σημειωτέο είναι πως οι φρέσκεςεποχικέςτροφέςπέραν του διατροφικής υπεροχής τους έχουν καικαλύτερη γεύση.
Εντοπιότητα
Η εντοπιότητα των προϊόντων αναφέρεται στην τοπική παραγωγή και κατανάλωση, δηλαδή στην επιλογή φαγητού που προέρχεται από τις περιοχές κοντά στον τόπο κατοικίας. Αυτό έχει πολλαπλά οφέλη τόσο για το περιβάλλον όσο και τις τοπικές κοινωνίες.
Οι τοπικές τροφές ταξιδεύουν μικρότερες αποστάσεις, μειώνοντας σημαντικά τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που προέρχονται από τη μεταφορά. Επιπλέον, η ενίσχυση των τοπικών αγροτικών παραδοσιακών μεθόδων συμβάλλει στη διατήρηση της αγροτικής πολιτισμικής κληρονομιάς και στην οικονομική ανάπτυξη των τοπικών κοινοτήτων.
Πέραν της θετικής επίδρασης στο περιβάλλον, η τοπική παραγωγή συχνά εγγυάται πιο ασφαλή και ποιοτικά προϊόντα, τα οποία έχουν υποστεί λιγότερες επεξεργασίες και προσμίξεις, προάγοντας έτσι μια πιο υγιεινή διατροφή.
Συμπερασματικά, επιλέγοντας εποχικά και τοπικά προϊόντα, στηρίζουμε την προσωπική μας υγεία αλλά και την αειφόρο ανάπτυξη. Ενημερωνόμαστε για τις περιόδους συγκομιδής στο τόπο μας, προτιμάμε προϊόντα από τοπικές αγορές ή συνεταιρισμούς και δίνουμε έμφαση σε εποχικές παραδοσιακές συνταγές.
Με τις σωστές επιλογές, μπορούμε να κάνουμε τη διατροφή μας πιο υγιεινή και βιώσιμη, συμβάλλοντας στην προστασία του πλανήτη, στη διατήρηση της τοπικής αγροοικονομίαςκαι στην ευημερία του πληθυσμού.
Ματίνα Πουλλή – Βυρίνη
Βιοχημικός BSc, Διαιτολόγος Διατροφολόγος MMEDSci
Πρόεδρος Ένωσης Διαιτολόγων – Διατροφολόγων Νοτίου Αιγαίου