Δημήτρης Γαλαντής: Η Επιστροφή της Πολιτικής Ισχύος

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Δημήτρης Γαλαντής

Ζούμε σε μια παγκόσμια οικονομία όπου η πραγματικότητα δεν καθοδηγεί πια — η αφήγηση καθοδηγεί. Οι αγορές δεν περιμένουν πια την παραγωγή, τη ζήτηση ή τη σταθερότητα. Τιμολογούν την ιστορία του μέλλοντος πολύ πριν η παρούσα κατάσταση προλάβει να φτάσει εκεί.

Έτσι φτάνουν οι εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης σε αποτιμήσεις τρισεκατομμυρίων δολαρίων χωρίς βιώσιμα έσοδα. Έτσι οι βιομηχανίες της «πράσινης μετάβασης» προσελκύουν κεφάλαια πολύ πριν οι τεχνολογίες τους ωριμάσουν. Και έτσι οι χώρες, οι αγωγοί και τα τερματικά LNG γίνονται γεωπολιτικά assets πριν καν χτιστεί οτιδήποτε.

Το κεφάλαιο σήμερα κερδοσκοπεί πάνω στη μελλοντική σπανιότητα και τη μελλοντική νοημοσύνη. Δεν το ενδιαφέρει αν τα συστήματα από κάτω δουλεύουν πραγματικά. Και όταν τα κράτη λειτουργούν με την ίδια λογική, παίρνουμε τον κόσμο που ζούμε σήμερα, έναν πλανήτη που βασίζεται σε υποσχέσεις και όχι σε υποδομές, και συμμαχίες σχεδιασμένες γύρω από την αστάθεια και όχι την εμπιστοσύνη. Πουθενά αυτό δεν είναι πιο σαφές από τη σύγκρουση ανάμεσα στην ΤΝ και την ενέργεια.

Πίσω από κάθε μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης υπάρχει ένα κέντρο δεδομένων που καταναλώνει ηλεκτρισμό σαν μια μεσοαστική πόλη. Η Ευρώπη υπέθετε ότι είχε χρόνο. Υπέθετε ότι οι ανανεώσιμες πηγές, τα δίκτυα και η αποθήκευση θα αυξάνονταν με προβλέψιμο ρυθμό. Υπέθετε ότι η πυρηνική ενέργεια μπορούσε να σταματήσει χωρίς συνέπειες. Και υπέθετε ότι το ρωσικό φυσικό αέριο θα ήταν μόνιμο.

Κάθε μία από αυτές τις υποθέσεις κατέρρευσε. Η Ευρώπη τώρα αντιμετωπίζει μια δομική κρίση:

• ένα πυρηνικό κενό που δεν θα καλυφθεί πριν το 2035,
• τον μόνιμο πολιτικό θάνατο του ρωσικού φυσικού αερίου μέσω αγωγών,
• ανανεώσιμες πηγές χωρίς αποθήκευση,
• δίκτυα ανίκανα να απορροφήσουν αιφνίδιες αυξήσεις ή καύσωνες,
• και μια έκρηξη στη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας που προκύπτει από την Τεχνητή Νοημοσύνη για την οποία κανείς δεν προετοιμάστηκε.

Η τεχνητή νοημοσύνη δεν διατάραξε απλώς το λογισμικό, αποκάλυψε την ενεργειακή ανασφάλεια της Ευρώπης. Με τις ρωσικές ροές να έχουν εξαφανιστεί, τον πυρηνικό τομέα να είναι καθυστερημένος, τις αποθήκες ενέργειας ανεπαρκείς και τα δίκτυα υπερφορτωμένα, η Ευρώπη έκανε ό,τι κάνουν πάντα τα απεγνωσμένα συστήματα: στράφηκε στο LNG — όχι επειδή το LNG είναι το μέλλον, αλλά επειδή απλά είναι διαθέσιμο.

Αλλά αυτή η βιαστική κίνηση δεν συμβαίνει σε κενό αέρα. Συμβαίνει σε έναν κόσμο που χωρίζεται σε ενεργειακά μπλοκ.

Οι BRICS δημιουργούν το δικό τους οικοσύστημα πετρελαίου, φυσικού αερίου, νομισμάτων και logistics. Η Κίνα ελέγχει τις ενεργειακές ροές του Κόλπου. Η Ινδία εξασφαλίζει μακροπρόθεσμες ρωσικές προμήθειες. Η Μέση Ανατολή γέρνει προς το yuan.

Ο άξονας ΗΠΑ–ΕΕ ανταποκρίνεται ενισχύοντας τις δικές τους ενεργειακές διαδρομές. Οι διάδρομοι LNG μέσω της Ανατολικής Μεσογείου δεν είναι απλώς εμπορικοί. Αποτελούν μέρος ενός παγκόσμιου διαγωνισμού μεταξύ ανταγωνιζόμενων ενεργειακών τάξεων.

Η προσωρινή έλλειψη δημιουργεί προσωρινούς νικητές. Και η γεωγραφία ξαφνικά γίνεται μοίρα. Γι’ αυτό και το δόγμα του ΝΑΤΟ έχει αλλάξει αθόρυβα…