Βολονάκη Δέσποινα: "Θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός: Η μόνη σωστή απάντηση στη νέα πρόκληση της Τουρκίας να χαρτογραφήσει δικά της θαλάσσια πάρκα στο Αιγαίο"

Rodiaki NewsRoom

Γράφει η
Βολονάκη Δέσποινα
Εκπαιδευτικός/ μουσικός, Υποψήφια Ευρωβουλευτής με το κόμμα «ΝΙΚΗ»

Σύμφωνα με δημοσίευμα του Μανώλη Κωστίδη στην εφημερίδα «Καθημερινή», στις 24-5-2024, η φιλοκυβερνητική εφημερίδα Daily Sabah, στη αγγλόφωνη έκδοσή της, φιλοξένησε συνέντευξη Τούρκου αξιωματούχου με τίτλο: «Η Άγκυρα θα χαρτογραφήσει τα θαλάσσια πάρκα σε μια κίνηση αντιποίνων κατά της Αθήνας» (Ankara to map marine parks in tit-for-tat move against Athens).

Ο Τούρκος αξιωματούχος, ο οποίος μίλησε στην εφημερίδα Daily Sabah υπό τον όρο της ανωνυμίας (λόγω των περιορισμών που ισχύουν στην Τουρκία για την επικοινωνία και τα Μέσα Ενημέρωσης), ανέφερε ότι το υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών της Τουρκίας θα σχεδιάσει τα δικά του θαλάσσια πάρκα στην περιοχή, ως αντίδραση στην πρόσφατη εξαγγελία της δημιουργίας δύο μεγάλων εθνικών θαλάσσιων πάρκων, ένα στο Αιγαίο και ένα στο Ιόνιο, δια στόματος του έλληνα πρωθυπουργού κου Κυριάκου Μητσοτάκη τον περασμένο μήνα, στην 9η διεθνή διάσκεψη “Our Ocean Conference”.

Το θέμα είναι ευαίσθητο, δεδομένου ότι το διεθνές δίκαιο δεν παρέχει σαφείς οδηγίες για τη διασυνοριακή θαλάσσια διατήρηση», σημειώνεται στο δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδας.

Είναι σαφές, ότι με αυτή της την αντίδραση η Τουρκία και με μία σειρά σχετικών δηλώσεων επί του θέματος τις προηγούμενες μέρες, αμφισβητεί τόσο την ελληνική κυριαρχία και θέτει ξανά ζήτημα γκρίζων ζωνών σε νησιά που θεωρεί ότι δεν έχει αποδοθεί η κυριαρχία τους με Διεθνείς Συνθήκες στην Ελλάδα και προσπαθεί, είτε να πετύχει τη ματαίωση της δημιουργίας των δύο περιβαλλοντικών πάρκων, είτε να επιβάλει τη συνδιαχείριση κοινών περιβαλλοντικών προγραμμάτων στο Αιγαίο, σε περιοχές ακόμη και της ελληνικής επικράτειας.

Όλα αυτά όμως θα είχαν αποφευχθεί και μπορούν να αποφευχθούν αν η ελληνική πλευρά προχωρήσει, ως οφείλει ως χώρα της ΕΕ, σε θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό και χρησιμοποιούσε το ενωσιακό δίκαιο.

Η ελληνική κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη, με βάση την Οδηγία 2014/89/ΕΕ από τις 23 Ιουλίου 2014, να υλοποιήσει τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό για τα θαλάσσια ύδατα στα οποία ασκεί κυριαρχία ή έχει κυριαρχικά δικαιώματα ή ασκεί δικαιοδοσία σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), το οποίο από το 1982 έχει ενσωματωθεί στο ενωσιακό δίκαιο.

Η προθεσμία για την κατάθεση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού (ΘΧΣ) κάθε κράτους-μέλους έληγε την 31η Μαρτίου 2021, ωστόσο παρατάθηκε κατά ένα έτος, δηλαδή μέχρι τον Μάρτιο του 2022, λόγω του κορωνοϊού. Η Ελλάδα δεν έχει καταθέσει, μέχρι σήμερα, κανένα σχέδιο (πρέπει να έχει τη μορφή νόμου που θα ψηφιστεί στην ελληνική Βουλή), οπότε παραπέμφθηκε από την Κομισιόν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, όπου της επιβλήθηκε υψηλό επαναλαμβανόμενο πρόστιμο, μέχρις ότου υλοποιήσει την Οδηγία. Η “ΝΙΚΗ” πρώτη ανέδειξε με επίκαιρη ερώτησή της στη Βουλή την παραπομπή της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό δικαστήριο, λόγω της μη εκπόνησης Θαλάσσιων Χωροταξικών Σχεδίων.

Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός περιλαμβάνει:
1. Τις περιοχές αλιείας.
2. Τις περιοχές υδατοκαλλιέργειας.
3. Τις εγκαταστάσεις, τις υποδομές και τα υποθαλάσσια έργα για την έρευνα, την εκμετάλλευση και την εξόρυξη υδρογονανθράκων και άλλων ενεργειακών πόρων, πρώτων υλών, ορυκτών και αδρανών υλικών.
4. Την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ και συμβατικές πηγές.
5. Τις διαδρομές υποβρυχίων αγωγών και καλωδίων.
6. Τις περιοχές στρατιωτικών ασκήσεων.
7. Τις λιμενικές εγκαταστάσεις και τις οδούς θαλασσίων μεταφορών.
8. Τις προστατευόμενες περιοχές.
9. Τους ενάλιους αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία κ.ά.

Αντίθετα με την Ελλάδα, η Κύπρος προχώρησε από το 2023 σε Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτός καλύπτει όλες τις ακτές της νήσου, συμπεριλαμβανομένων και αυτών της κατεχόμενης περιοχής. Υπήρξε αντίδραση της Τουρκίας, όμως αυτή κατέπεσε ως ανεδαφική. Με αυτό τον τρόπο, η Κυπριακή Δημοκρατία επιβεβαίωσε την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματά της, όπως απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο, εκμεταλλευόμενη μια Οδηγία της Ε.Ε, με όλα τα πλεονεκτήματα που αυτή η κίνηση συνεπαγεται.

Η ελληνική πλευρά με τη σειρά της οφείλει και πρέπει να προχωρήσει άμεσα σε θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Οι όποιες διαφωνίες της Τουρκίας επί του θέματος, επιλύονται στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο του Λουξεμβούργου, το οποίο λειτουργεί και αποφασίζει με βάση το ενωσιακό δίκαιο και οι αποφάσεις του είναι εκτελεστές από τις χώρες της ΕΕ και μη.

Η Τουρκία, ως χώρα υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ από το 1999, οφείλει να σεβαστεί και να αποδεχτεί το δίκαιο της ΕΕ, δηλαδή το ενωσιακό δίκαιο.

Η Ελλάδα ως χώρα της ΕΕ, πρέπει να εκμεταλλευτεί πλέον όλα τα πλεονεκτήματα του ενωσιακού δικαίου, καθώς και να καταστήσει σαφές στη γείτονα χώρα ότι η ένταξή της στην ΕΕ περνάει μόνο μέσα από την αποδοχή, ευθυγράμμιση και σταθερή εφαρμογή του ενωσιακού δικαίου, δηλαδή του δικαίου της ΕΕ.