Πλεονάζον δυναμικό στις κλίνες

Στο 113,4% ανέρχονται οι επιπλέον της ζήτησης, διαθέσιμες κλίνες στα Δωδεκάνησα, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ΙΤΕΠ.

Πλεονάζον καταλυματικό δυναμικό που ξεπερνά το 184,7% της τρέχουσας ζήτησης στη χώρα, χωρίς να συνυπολογίζεται ο αριθμός κλινών των ενοικιαζόμενων δωματίων, καταγράφει η πρώτη ετήσια Εκθεση Τουρισμού που εκπονήθηκε από το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) και παρουσιάστηκε χθες σε εκδήλωση του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ). Με βάση τα στοιχεία της έκθεσης η οποία αναφέρεται στην πορεία του ελληνικού και παγκόσμιου τουρισμού το 2009, η συνολική δυναμικότητα της χώρας ανέρχεται στις 726.546 κλίνες, αριθμός που επιτρέπει την πραγματοποίηση 182.435.760 διανυκτερεύσεων, έναντι μόλις 64.073.727 που πραγματοποιήθηκαν το 2008, ενώ είναι ικανός να καλύψει αυξανόμενη ζήτηση 14 ετών με μέσο ετήσιο ρυθμό αυξήσεως της τάξεως του 8%. Η Ελλάδα διαθέτει 9.554 ξενοδοχειακές μονάδες συνολικής δυναμικότητας 726.546 κλινών (Νοέμβριος 2009), η συντριπτική πλειονότητα των οποίων είναι ξενοδοχεία κλασικού τύπου (ποσοστό 65,8%), κατηγορίας δύο και τριών αστέρων (45,9% και 22,6% αντιστοίχως), που λειτουργούν εποχικά (56%) και έχουν μέσο μέγεθος 76 κλίνες ανά μονάδα. Από τα στοιχεία ωστόσο διαπιστώνεται ότι υπάρχει μια γενικευμένη υποαπασχόληση της καταλυματικής υποδομής και υπερσυγκέντρωση ξενοδοχειακού δυναμικού σε τέσσερις μόνο περιοχές της χώρας, την Κρήτη, τα νησιά του Αιγαίου, τα Ιόνια νησιά και την Αττική. Αντιστοίχως παρατηρείται πως σε ό,τι αφορά τα επενδυτικά κίνητρα το διάστημα από τον Μάιο του 2005 ως τον Ιούλιο του 2008 και μέσω του Αναπτυξιακού Νόμου 3299/04 ευνοήθηκαν οι ήδη ανεπτυγμένες τουριστικά περιοχές, ενώ οι επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν αφορούσαν κατά κύριο λόγο εκσυγχρονισμό ξενοδοχείου ή ίδρυση και επέκταση των ξενοδοχειακών μονάδων. Στο νομό Δωδεκανήσου σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε το ΙΤΕΠ η κατάσταση έχει ως εξής: - Υφιστάμενες κλίνες 120.327 - Ημέρες λειτουργίας 226 - Εφικτές διανυκτερεύσεις 27.103.902 - Προγματοποιηθείσες διανυκτερεύσεις 12.746.724 - Υπερβάλλον δυναμικό 113,4% Το 2010 αναμένεται να είναι δύσκολη χρονιά για τις ελληνικές ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, όπως αναφέρει το ΙΤΕΠ, καθώς θα αντιμετωπίσουν μειωμένη τουριστική ζήτηση με τις νέες τάσεις που διαμορφώνονται και παράλληλα θα πρέπει να διαχειριστούν μια αρνητική οικονομική κατάσταση δύο ετών, αντανάκλαση των επιπτώσεων της διεθνούς οικονομικής κρίσης. Τα οικονομικά τους αποτελέσματα άλλωστε εμφανίζουν κάμψη από το 2008, ενώ αναμένεται να διαμορφωθούν σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα το 2009. Ο ελληνικός τουρισμός έχει συνολική συμμετοχή στο ΑΕΠ της χώρας που αγγίζει το 16,3% και ακόμη μεγαλύτερη συμμετοχή στην απασχόληση (19,8% άμεσα και έμμεσα). Η χώρα βρίσκεται ωστόσο σήμερα στην 24η θέση μεταξύ 133 χωρών από πλευράς ανταγωνιστικότητας στον κλάδο του τουρισμού και των ταξιδίων, πίσω από την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Κύπρο, με τις τιμές και το κόστος να αποτελούν βασική συνιστώσα σε αυτό το αποτέλεσμα, όπως και την έλλειψη κατάλληλης εκπαίδευσης των ανθρώπινων πόρων που απασχολούνται στον τουρισμό. Σημαντική υστέρηση παρατηρείται επίσης στη διαχείριση των πόρων του φυσικού περιβάλλοντος και στον τομέα των υποδομών, μεταφορών και τεχνολογιών πληροφορικής, ενώ επισημαίνεται μια σειρά ανασταλτικών παραγόντων που εμποδίζουν την επιχειρηματικότητα. «Το νέο έτος αναμένεται να είναι δύσκολο για τις ελληνικές ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, καθώς θα αντιμετωπίζουν αφενός μια μειωμένη σχετικά τουριστική κίνηση και αφετέρου θα πρέπει να διαχειριστούν μια αρνητική οικονομική κατάσταση δύο ετών, η οποία θα έχει ήδη επηρεάσει αρνητικά τα στοιχεία τους. O παγκόσμιος τουρισμός είναι ένας από τους κλάδους που έχουν επηρεαστεί άμεσα από την οικονομική κρίση: η τουριστική ζήτηση το 2008 μειώθηκε αισθητά, με τις διεθνείς τουριστικές αφίξεις να αυξάνονται μόνο κατά 2%, έναντι του 6,1% που ήταν ο ρυθμός ανάπτυξης κατά το 2007. Σε αυτό το κλίμα, τουρίστες και επιχειρήσεις δημιουργούν νέες τάσεις. Οι μεν πρώτοι μειώνουν την απόσταση και τη διάρκεια παραμονής τους στον προορισμό και επιλέγουν χώρες με ευνοϊκή συναλλαγματική ισοτιμία που προσφέρουν καλή σχέση ποιότητας – τιμής. Οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν ταυτόχρονα τα προβλήματα της μειωμένης ζήτησης και της δυσκολίας στη χρηματοδότηση και σε αυτό το πλαίσιο αναγκάζονται να αναθεωρήσουν πρακτικές και αντιλήψεις του παρελθόντος και να επανεξετάσουν τη σύνθεση και το μέγεθος των δαπανών τους. Οι αρχικές προβλέψεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (01/2009) για το 2009 έκαναν λόγο για μείωση της τουριστικής ζήτησης της τάξης του -2%-0%. Οι εν λόγω προβλέψεις προφανώς είχαν διατυπωθεί σε μία περίοδο κατά την οποία -εξαιτίας της οικονομικής κρίσης-είχε επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό η οικονομική δυνατότητα και άρα ο τρόπος που πραγματοποιεί κανείς τις διακοπές του, αλλά όχι και η σωματική ακεραιότητα των τουριστών. Δεδομένης, όμως, της εμφάνισης της γρίπης Η1Ν1, που έχει λάβει πλέον διαστάσεις επιδημίας, οι νεότερες εκτιμήσεις είναι περισσότερο δυσοίωνες, κάνοντας λόγο για μείωση κατά 4%-6%. Κατά το πρώτο επτάμηνο του 2009, οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις μειώθηκαν κατά 7%, με όλους τους μήνες να σημειώνουν αρνητική επίδοση σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Στην EU-27 η μείωση στις διανυκτερεύσεις κατά το α\' εξάμηνο κινήθηκε στα ίδια περίπου επίπεδα (-7,4%), παρόλο που η ποσοστιαία μεταβολή του πλήθους των ταξιδιών ανήλθε στο +0,5%. Τα έσοδα έχουν επίσης πληγεί, σε μεγαλύτερο βαθμό από τις αφίξεις, αφού παραδοσιακά οι τουρίστες σε τέτοιες καταστάσεις τείνουν να περικόπτουν τις δαπάνες τους και τη διάρκεια παραμονής τους και να επιλέγουν -αν όχι τον εσωτερικό τουρισμό- κοντινούς προορισμούς. Ειδικότερα για τις τουριστικές αγορές που αφορούν άμεσα την Ελλάδα προκύπτει πως η Γερμανική αγορά προέβη σε μείωση τόσο του πλήθος των ταξιδιών της, όσο και