Κοσμάς Σφυρίου: Μετά τις Ευρωεκλογές, η Ελλάδα έχει κυβέρνηση μειοψηφική στην κοινωνία

Rodiaki NewsRoom

Ερωτήματα προς τα «ισοϋψή» κόμματα της μείζονος αντιπολίτευσης

Γράφει o
Κοσμάς Σφυρίου
Πρώην Υπουργός του ΠΑ.ΣΟ.Κ..

Τον πρώτο σχολιασμό των αποτελεσμάτων των Ευρωεκλογών της 9ης Ιουνίου, ακολουθεί η πολιτική αποτίμηση.

Πρώτα απ’ όλα, το ζήτημα της μεγάλης αποχής, αφού ψήφισαν μόνο 4.062.100 Έλληνες πολίτες, δηλαδή συμμετοχή 41,4%.

Αυτή η πρωτοφανής μεγάλη αποχή κακώς συγκρίνεται με τις Ευρωεκλογές του 2019 (συμμετοχή 58,7%) και του 2014 (συμμετοχή 59,3%).

Και οι δυο αυτές Ευρωεκλογές έγιναν την ίδια μέρα με τις Αυτοδιοικητικές εκλογές, που είναι γνωστό πως φέρνουν περισσότερους πολίτες στις κάλπες.

Η σύγκριση πρέπει να γίνει με τις Ευρωεκλογές του 2009, που έγιναν μόνες τους και είχαν συμμετοχή 47,4%. Συγκεκριμένα το 2009 ψήφισαν 4.738.100 εκλογείς, ενώ τώρα -στις Ευρωεκλογές του 2024 ψήφισαν 4.062.100 Έλληνες πολίτες, δηλαδή ψήφισαν 676.000 λιγότεροι από αυτούς του 2009, με ευθύνη όλων των κομμάτων και κυρίως του κυβερνώντος. Αποτυχία!

Το πρώτο μεγάλο πολιτικό αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών της 9ης Ιουνίου είναι πως η κυβέρνηση της Ν.Δ. - Μητσοτάκη είναι πλέον κυβέρνηση μειοψηφίας (!) στην κοινωνία, αφού πήρε μόνο 28,3 % των ευρωεκλογικών ψήφων.

Αναδείχθηκε από τις κάλπες (όχι από μια δημοσκόπηση) μια σαφής δυσαρμονία μεταξύ κυβέρνησης και κοινωνίας, αφού η κυβέρνηση στηρίζεται στο 52,7% των βουλευτών του Ελληνικού Κοινοβουλίου, ενώ πήρε μόνο το 28,3 % των ψήφων αυτών που ψήφισαν. Αυτό δεν αποτελεί προφανή μεγάλη δυσαρμονία;

Kι αν λογαριάσουμε και τη μεγάλη αποχή, οι θετικές ψήφοι που δόθηκαν στη Ν.Δ. αντιστοιχούν, περίπου, στο 12% (!) του εκλογικού σώματος. Αυτό δεν είναι μειοψηφία στην κοινωνία; Είναι κάτι άλλο;

Και να σκεφθεί κανείς, ότι ο κ. Μητσοτάκης θα συνεχίσει να κυβερνά με 158 βουλευτές... Και μετά τις Ευρωεκλογές τι είπε; Πως θα επιταχύνει την ίδια πολιτική! Και τι έπραξε;

Έκανε έναν ανούσιο ανασχηματισμό της κυβέρνησης του. Άλλαξε ορισμένα πρόσωπα στα υπουργεία, είτε με μετάθεση σε άλλα χαρτοφυλάκια, είτε επανέφερε άλλα πρόσωπα, που πριν λίγα χρόνια είχαν διατελέσει πάλι υπουργοί και ο ίδιος τους είχε απομακρύνει ... Ανούσιο rotation!

Για αλλαγές στις πολιτικές του, ούτε λέξη!

Με τη συνέχιση της ίδιας πολιτικής και τη δυσαρμονία της με την κοινωνία, αυτή η κυβέρνηση θα φθάσει μέχρι το 2027;

Αυτά τα λίγα, σε ό,τι αφορά στην κυβέρνηση. Σε ό,τι αφορά στην αριστερότερα της Ν.Δ. αντιπολίτευση, η κάλπη ανέδειξε :

Την συνεχιζόμενη πτωτική πορεία του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.: 14,9% τώρα, από 17,8% πέρυσι και από 23,8% το 2019.

Την συνεχιζόμενη μικρή ανοδική πορεία του ΠΑ.ΣΟ.Κ.: 12,8 τώρα, από 11,8 πέρυσι και από 7,7% το 2019.

• • •

Και μετά τη μεγάλη ευρωεκλογική πτώση της κυβέρνησης, τόσο ο δεύτερος ΣΥ.ΡΙΖ.Α., όσο και το τρίτο ΠΑ.ΣΟ.Κ. φιλοδοξούν -ο καθένας ξεχωριστά - σε δυο-τρία χρόνια, να αυξήσουν θεαματικά την προσέλκυση προοδευτικών πολιτών, ώστε να νικήσουν τη Ν.Δ. στις επόμενες εθνικές εκλογές;

Για να το πετύχει αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ, πρέπει να ανακόψει την πτωτική πορεία που ακολουθεί από κάλπη σε κάλπη επί μια 5ετία και περίπου να τριπλασιάσει το ποσοστό του, για να μπορέσει να σχηματίσει κυβέρνηση, με το bonus εδρών του εκλογικού νόμου. Πόσο πιθανό είναι να το πετύχει μέσα σε δυο-τρία χρόνια;

Για να πετύχει να σχηματίσει κυβέρνηση το ΠΑ.ΣΟ.Κ., πρέπει την ισχνή ανοδική πορεία που έχει, να την αυξήσει τόσο εντυπωσιακά, ώστε να τριπλασιάσει το ποσοστό του. Πόσο πιθανό είναι να το πετύχει μέσα σε δυο-τρία χρόνια;

Για να κρίνουμε πόσο εφικτό ή ανέφικτο είναι να πετύχουν τον στόχο της αυτοδυναμίας στις επόμενες Εθνικές εκλογές, αρκεί να θυμηθούμε, πως με το 13,85 % που είχε πάρει το 1974 ο Ανδρέας Παπανδρέου, χρειάστηκε 8 χρόνια (δυο 4ετίες), για να τα καταφέρει, το 1981.

Μόνος του ο Κασσελάκης ή μόνος του ο Ανδρουλάκης θα τα καταφέρει σε 2 - 3 χρόνια;

Αν κάποιο απ’ αυτά τα δυο κόμματα νικήσει τη Ν.Δ., αλλά δεν πετύχει ποσοστό αυτοδυναμίας, ή θα πρέπει να επαναλαμβάνονται οι εκλογές ή να επιδιώξει συνεργασίες, για τον σχηματισμό κυβέρνησης.

Αν αυτό είναι η πιο ρεαλιστική προοπτική - σε σχέση με τη δυνατότητα αυτοδύναμης πλειοψηφίας του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. ή του ΠΑ.ΣΟ.Κ. - μήπως πρέπει - ΑΠΟ ΤΩΡΑ - να επιδιώξουν (αρχίζοντας από την κοινωνία και φθάνοντας μέχρι το Κοινοβούλιο) προγραμματικές συγκλίσεις;

Εξάλλου τα κόμματα υπάρχουν και λειτουργούν - στα πλαίσια της Δημοκρατίας μας - για να υπηρετούν τη χώρα και τον λαό μας και δεν έχουν ως αυτοσκοπό την αυτάρεσκη κομματική επικράτηση, αν υπάρχουν κοινοί εθνικοί, δημοκρατικοί και κοινωνικοί στόχοι, που μπορούν να επιτευχθούν με συνέργειες. Και για όλ’ αυτά υπάρχουν συγκλίνουσες πολιτικές θέσεις...

Τη συνεχιζόμενη μικρή ανοδική πορεία του Κ.Κ.Ε.. : 9,25 % τώρα, από 7,7 πέρυσι και από 5,35 % το 2019. Εκτός βέβαια, αν ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και το ΠΑ.ΣΟ.Κ. θέλουν να μεταθέσουν αυτή την προοπτική για το απώτερο μέλλον - αφού μάλιστα δεν έχουν ηγέτες όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου.

Τότε, ας συνεχίσουν την αντιπολίτευση στην κυβέρνηση της Ν.Δ., το κάθε κόμμα με τη δική του αυτόνομη πορεία, μέσα στην κοινωνία, μέσα στο Κοινοβούλιο, παντού.

Όμως, την ώρα που η κυβέρνηση Ν.Δ. - Μητσοτάκη είναι ήδη μειοψηφική στην κοινωνία, δεν πρέπει να δείξουν έλλειψη διορατικότητας. Δεν τους ταιριάζει το «πάμε και όπου βγει!»...

Αν όμως έχουν πραγματική - όχι προσχηματική - πολιτική βούληση, να υπάρξει εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης εν όψει ΤΩΝ ΑΜΕΣΩΣ ΕΠΟΜΕΝΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ, τότε ΑΜΕΣΑ ν’ αναζητήσουν συνέργειες σε φορείς και διεργασίες μέσα στην κοινωνία (τοπικά και περιφερειακά).

Και αν όλα πάνε καλά, με την πάροδο του χρόνου, να αναζητήσουν (σοβαρά, κοστολογημένα) προγραμματικές συγκλίσεις, για την εκπόνηση κοινού προοδευτικού προγράμματος διακυβέρνησης, που να κερδίσει την εμπιστοσύνη των Ελλήνων και των Ελληνίδων.

Η σύμπραξη θέλει ΚΟΙΝΟ ΕΦΑΡΜΟΣΙΜΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ και όχι συμφωνίες κορυφής εν κενώ ή γενικόλογες διακηρύξεις.

Αν όμως δεν τα πράξουν αυτά και παραμείνουν στην αντιπολίτευση, με αυξήσεις ή μειώσεις στα ποσοστά τους και με διαγκωνισμούς μεταξύ τους, τότε θα αφήσουν ανοιχτό τον δρόμο, να σχηματιστεί κυβέρνηση -μετά τις επόμενες Εθνικές εκλογές- με σύμπραξη της Δεξιάς Ν.Δ. με τα δεξιότερα αυτής πολιτικά κόμματα.

Τα οποία, αν τα επαναλάβουν τα ίδια αποτελέσματα στις επόμενες Εθνικές εκλογές, θα αναδείξουν αριθμό βουλευτών, ικανό να συμπληρώσει την κοινοβουλευτική δύναμη της Ν.Δ., που - αν κερδίσει - παρά το bonus εδρών του νόμου της ενισχυμένης αναλογικής, δεν θα έχει αυτοδύναμη πλειοψηφία στη Βουλή.

Πιστεύω, πως η μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων και των Ελληνίδων δεν θέλει μια κυβέρνηση της Δεξιάς Ν.Δ., με τα δεξιότερα αυτής κόμματα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται με τις αντιλαϊκές πολιτικές που θα εφαρμόσει, στην οικονομία, στα κοινωνικά δικαιώματα, στους δημοκρατικούς θεσμούς κ.λπ.

Αν δεν θέλουν μια τέτοια κυβέρνηση και οι λεγόμενες προοδευ- τικές πολιτικές δυνάμεις, ας σπεύσουν με γνώμονα: τα μεγάλα εθνικά ζητήματα της χώρας, τα ζητήματα της Δημοκρατίας, τα φλέγοντα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα του λαού και όχι τους στενούς κομματικούς στόχους του κάθε κόμματος ξεχωριστά.

Και επειδή η μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών ενδιαφέρεται, για την επίλυση των ζωτικών ζητημάτων της χώρας και των νοικοκυριών τους ΤΩΡΑ και όχι για τον πολιτικό ρόλο που επιδιώκει να παίξει το κάθε κόμμα στο μέλλον, μήπως ήλθε η ώρα των αποφάσεων που είχαν ληφθεί τον Σεπτέμβρη του 1961 στην Ελλάδα και τον Ιούνιο του 1971 στη Γαλλία;

Με μια πολύ ουσιώδη διαφορά: Το 1961, στην Ελλάδα, ένα μήνα προ των εκλογών του Οκτώβρη ‘61, χωρίς κοινές προγραμματικές θέσεις, έγινε «συγκόλληση» κομμάτων, με ετερόκλητους αρχηγούς, αφού δύο απ’ αυτούς ορκίστηκαν από το παλάτι πρωθυπουργοί της Αποστασίας (το 1965) και ένας ορκίστηκε πρωθυπουργός της χούντας του Ιωαννίδη (1973)...

Ενώ το 1971, στην Γαλλία, τα κόμματα που συναποφάσισαν το «Συνέδριο, για την Ενότητα των Σοσιαλιστών» (Congress l’ Unite de Socialistes):

• παραδέχθηκαν λάθη που διέπραξαν,

• απέρριψαν στρεβλώσεις και παθογένειες των κομμάτων,

• κατάργησαν κάποιες κομματικές γραφειοκρατίες και το κυριότερο:

• κράτησαν ιδέες & αξίες και διαμόρφωσαν κοινές προγραμματικές θέσεις διακυβέρνησης της Γαλλίας, μεταξύ 5 κομμάτων, που αποτέλεσαν και τις αντίστοιχες τάσεις του Σοσιαλιστικού Κόμματος (Patti Socialiste - P.S.).

• Και να θυμηθούμε, πως ο Μιτεράν (πρόεδρος του CIR, 3ου σε ισχύ από τα 5 κόμματα) δεν ήταν, τότε, αδιαφιλονίκητος. Εκλέχθηκε πρόεδρος του P.S. μόνο με 51,3 %, έναντι 48,7 % του Αλέν Σαβορί.

Αλλά, ΟΛΑ τα κόμματα σεβάστηκαν το αποτέλεσμα της εκλογής και στήριξαν τον Φρανσουά Μιτεράν, που όχι μόνο κυβέρνησε 14 χρόνια, αλλά επηρέασε καθοριστικά την πορεία της Ευρώπης.

Στην Ελλάδα του σήμερα, που η κυβέρνηση είναι μειοψηφική στην κοινωνία και τα μεγαλύτερα κόμματα της αντιπολίτευσης (ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και ΠΑ.ΣΟ.Κ.) είναι στο ίδιο επίπεδο εκλογικής δυναμικότητας (συν - πλην 2 %), η Ν.Δ. ευνοείται πολύ από τον κατακερματισμό κεντροαριστερών πολιτικών δυνάμεων.

Τώρα, οι συνθήκες είναι κατάλληλες για συνέργειες και ενωτική πορεία, για να δημιουργηθεί εναλλακτική προοδευτική πρόταση διακυβέρνησης της χώρας, όχι φυσικά κατά το ελληνικό πρότυπο της Ένωσης Κέντρου του 1961.

Αλλά, ακόμη και για να εφαρμοστεί το γαλλικό πρότυπο του 1971, χρειάζεται μεγάλη προεργασία, αρχίζοντας άμεσα με τις συνέργειες μέσα σε φορείς της κοινωνίας, με ειλικρινή διάλογο : για κοινές πρωτοβουλίες εντός και εκτός Βουλής και για αναζήτηση συγκλίσεων σε προγραμματικές θέσεις.

Για όλ’ αυτά, τα «ισοϋψή» κόμματα της μείζονος αντιπολίτευσης (ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και ΠΑ.ΣΟ.Κ.) έχουν ειλικρινή πολιτική βούληση;