Σε νέες βάσεις η προστασία και ανάδειξη της Παλιάς Πόλης

Rodiaki NewsRoom

Την ικανοποίησή τους εξέφρασαν η υπουργός Πολιτισμού, ο περιφερειάρχης και ο δήμαρχος Ρόδου

«Μία Προγραμματική Σύμβαση η οποία σέβεται το παρελθόν, πατάει στο παρόν αλλά έχει στραμμένο το βλέμμα της στο μέλλον», είναι αυτή που υπεγράφη χθες, στο Δημαρχείο της Ρόδου, από την υπουργό Πολιτισμού κα Λίνα Μενδώνη, τον δήμαρχο Ρόδου κ. Αντώνη Καμπουράκη και τον περιφερειάρχη κ. Γιώργο Χατζημάρκο, για την προστασία και ανάδειξη της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου, μία οφειλόμενη απόφαση της Κεντρικής Διοίκησης εδώ και δεκαοκτώ χρόνια για το «σημαντικότερο οικιστικό σύνολο της χώρας»!

Χθες το πρωί, στην αίθουσα εθιμοτυπίας του Δημαρχείου της Ρόδου βρέθηκε η ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού, προεξάρχουσας της υπουργού η οποία συνοδευόταν από τον Γενικό Γραμματέα του υπουργείου κ. Γιώργο Διδασκάλου, Διευθυντές, την Πρόεδρο του Οργανισμού Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων (Ο.Δ.Α.Π.), κα Νικολέτα Διβάρη-Βαλάκου κ.α. ενώ το «παρών» έδωσε η προϊστάμενη της Εφορίας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου κα Μάνια Μιχαηλίδου, όπως και ο προϊστάμενος της αντίστοιχης των Κυκλάδων, επίσης οι προϊστάμενοι της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων Δωδεκανήσου, κ. Ντέλλας και κα Κατερίνα Ντέλλα και αρκετοί ακόμη υπηρεσιακοί.

Σ’ αυτήν την ιστορική-όπως χαρακτηρίστηκε στιγμή-παρόντες ήταν ο βουλευτής Δωδεκανήσου και πρώην υφυπουργός κ. Μάνος Κόνσολας, ο αντιδήμαρχος Πολιτιστικών Μνημείων και Υπηρεσίας Δόμησης, κ. Στέφανος Δράκος, ο οποίος και «έτρεξε» την όλη διαδικασία σε επίπεδο δήμου, υπό τις εντολές του δημάρχου, ο αντιδήμαρχος και αναπληρωτής δημάρχου κ. Στράτος Καρίκης, ο αντιπεριφερειάρχης κ. Χρήστος Μπάρδος, η υποψήφια βουλευτής Δωδεκανήσου κα Λίτσα Φτακλάκη κ.α.

Ξεκινώντας, βέβαια, ο οικοδεσπότης δήμαρχος Ρόδου, έκανε λόγο για «μία εξαιρετική ημέρα για το νησί» που επισφραγίζεται με την παρουσία της υπουργού με σύσσωμο το υπουργείο, την Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου και εξέφρασε «τη χαρά μας, την υπερηφάνειά μας και την ευγνωμοσύνη μας για μία πολύ μεγάλη δουλειά που έχει γίνει με σοβαρότητα, όπως περιμέναμε εξάλλου, αλλά και με πολύ μεγάλο όραμα», είπε και συμπλήρωσε:

«Είναι μία προγραμματική η οποία σέβεται το παρελθόν, πατάει στο παρόν αλλά κυρίως έχει στραμμένο το βλέμμα της στο μέλλον», διαβεβαιώνοντας με κάθε τρόπο ότι ο τόπος μας αλλά και οι πολίτες του νησιού έχουν μόνο να κερδίσουν από αυτή την Π.Σ.

Αφού ευχαρίστησε τον περιφερειάρχη, του έδωσε τον λόγο και εκείνος μίλησε για «την εξαιρετική ευκαιρία να δηλώσουμε με πράξεις, για ακόμα μία φορά, την πίστη στον δρόμο που δίνει αισιοδοξία, που δίνει λύσεις, που δίνει απαντήσεις και πάνω απ’ όλο στον δρόμο που δίνει προοπτική σε έναν τόπο και τους ανθρώπους του».

Στη συνέχεια, όμως, ο κ. Χατζημάρκος είπε με νόημα: «Αλλά βλέπω και ένα κύμα το οποίο έρχεται να αμφισβητήσει τη ροή της ζωής της ίδιας και λέω αυτή είναι μία παρακμή». Όπως είπε, δεν θα έπρεπε μέρα τέτοιας χαράς να γίνεται αυτή η συζήτηση και τόνισε ότι «σήμερα ενώνονται πάρα πολύ σημαντικές δυνάμεις, πολιτικές, επιστημονικές, κοινωνικές, κάτω από έναν κοινό σκοπό και μίλησε για «σύγκρουση δύο κόσμων».

Κλείνοντας, ο περιφερειάρχης, απευθυνόμενος στην υπουργό εξήρε την αφοσίωσή της. «Είμαι ευτυχής που συνεργάζομαι μαζί της», είπε τονίζοντας ότι τα νησιά μας έχουν δει λύσεις στο κομμάτι που εμπλέκεται το υπουργείο Πολιτισμού.

«Είμαι πάρα πολύ ευγνώμων για τον τρόπο με τον οποίο έχετε αντιμετωπίσει αυτή τη γειτονιά της Ελλάδας και πάρα πολύ χαρούμενος που και σήμερα στέκομαι δίπλα σας σε μια συμφωνία με εξαιρετικά θετικό πρόσημα για τον τόπο, την ιστορία και τους ανθρώπους του Νοτίου Αιγαίου», είπε επίσης και ανέφερε, ακόμη, ότι η ΠΣ τους κούρασε στη σύνταξή της αλλά το αποτέλεσμα είναι αυτό που δικαιώνει.

Λ. Μενδώνη: μοναδικό οικιστικό σύνολο στη χώρα

Αφού ευχαρίστησε τόσο τον δήμαρχο όσο και τον περιφερειάρχη, η κα Μενδώνη, είπε, καταρχάς, ότι τέτοιου είδους αποφάσεις όπως αυτό το σχέδιο που αποφάσισαν να φτιάξουν για τη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου είναι συλλογικές δουλειές και, εκφράζοντας όλους τους συνεργάτες της, είπε ότι δεν θα είχαν φθάσει σ’ αυτό το αποτέλεσμα εάν δεν υπήρχε η εξαιρετική συνεργασία.

Και είπε, στη συνέχεια, η υπουργός: «Αυτό είναι αποτέλεσμα το οποίο, στην ουσία, συνοψίζει τη φιλοσοφία όλων μας για το τι Ελλάδα θέλουμε, για το πώς θέλουμε τα νησιά μας για το πώς εννοεί αυτή η κυβέρνηση και αυτός ο πρωθυπουργός τη βιώσιμη ανάπτυξη σε ένα χώρο ο οποίος έχει ευλογηθεί από το Θεό να έχει όλα αυτά τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχει.

Για να φανταστούμε λίγο την Ελλάδα χωρίς τα νησιά μας; Μπορούμε; Είναι σχεδόν αδύνατο!», είπε και επεσήμανε ότι στόχος τους είναι να κοινωνικοποιήσουν τα μνημεία για να γίνουν μέρος της καθημερινότητας.

Σε άλλο σημείο, η υπουργός θέλησε να απαντήσει, κατά κάποιον τρόπο, σε κάποιες «φωνές» που λένε ότι δεν έγινε διαβούλευση με τις υπηρεσίες, υπογραμμίζοντας ότι όλο το σχέδιο στηρίζεται στους υπηρεσιακούς παράγοντες.

Και είπε με νόημα: «Και επειδή ακούω και διαβάζω ότι δεν έγινε η διαβούλευση που έπρεπε, λέει, με τις υπηρεσίες, μα το ίδιο το σχέδιο της Προγραμματικής Σύμβασης το επεξεργάστηκαν οι υπηρεσίες: η εφορεία αρχαιοτήτων, η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων, η κεντρική υπηρεσία, ιδιαίτερα η διεύθυνση Βυζαντινών και μεταβυζαντινών μνημείων, η διεύθυνση αναστύλωσης βυζαντινών και μεταβυζαντινών μνημείων και η πολιτική ηγεσία συντόνισε για να φθάσουμε σ’ αυτό το αποτέλεσμα».

Και είπε, στη συνέχεια για τη Μεσαιωνική Πόλη: «Ένα από τα τεράστια συγκριτικά πλεονεκτήματα όχι μόνο της Ρόδου, όχι μόνο της Δωδεκανήσου αλλά της Ελλάδας. Είναι ένα οικιστικό σύνολο το οποίο είναι μοναδικό. Είναι το μοναδικό που έχουμε στην πατρίδα μας που διασώζεται σχεδόν ακέραιο (σ.σ.με τις οχυρώσεις, την πολεοδομική του οργάνωση, τα δημόσια κτήρια και τους ναούς, τα σπίτια).

Σ’ αυτό, λοιπόν, το χώρο ο οποίος προφανώς γι’ αυτό που είναι κηρύχθηκε και συμπεριελήφθη στα μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς οφείλουμε να επενδύσουμε προκειμένου να δημιουργήσουμε ένα καλύτερο μέλλον για την ίδια την πόλη αλλά για ποιους; Για τους πολίτες. Και εδώ είναι καθοριστική η συμβολή εκτός από το υπουργείο του Ο.Δ.Α.Π., τέως ΤΑΠ που πάντοτε είχε μία ιδιαίτερη σχέση με τη Μεσαιωνική Πόλη εξαιτίας μίας σειράς ακινήτων που για ιστορικούς λόγους περιήλθαν στη δική του αρμοδιότητα διαχείρισης».

»Ερχόμαστε, λοιπόν, όλοι μαζί, δήμος, περιφέρεια, Ο.Δ.Α.Π. και υπουργείο Πολιτισμού, ενώνουμε τις δυνάμεις μας, βρήκαμε τους πόρους, φτιάξαμε χρονοδιαγράμματα γιατί εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με ένα θεωρητικό κείμενο, γιατί είναι περισσότερο από δεκαπέντε χρόνια που συζητείται να υπογραφεί μία ΠΣ για τη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου.

Δεν μπορούσε να προχωρήσει για διάφορους λόγους», είπε ακόμη και ανέφερε ότι ξεκίνησαν συστηματικά από το Νοέμβριο του 2020, μαζί με τον κ. Κόνσολα που τότε ήταν υφυπουργός, τον περιφερειάρχη και τον δήμαρχο, έκαναν τις πρώτες συζητήσεις για το τι πρέπει να περιλαμβάνει η ΠΣ και παρ’ όλο που δεν ξεκίνησαν συμφωνώντας σε όλα, κατέληξαν να συμφωνήσουν.

Και είπε η υπουργός: «Κι αυτή είναι η πολύ μεγάλη επιτυχία διότι είναι ένα σχέδιο το οποίο είναι ρεαλιστικό, κοστολογημένο μέχρι την τελευταία του λεπτομέρεια, με εξασφαλισμένους τους πόρους, με πράξεις και δράσεις οι οποίες δεν θα γίνουν, έχουν δρομολογηθεί και θα υλοποιηθούν μέσα στα πλαίσια της ΠΣ.

Επομένως, αυτό είναι το στοιχείο που διαφοροποιώ τη συγκεκριμένη πρόταση-όπως άλλωστε διαφοροποιεί και όλες μας τις πολιτικές από διάφορες περιπτώσεις νεφελοκοκκυγίας τις οποίες αντιμετωπίζαμε στο παρελθόν». Και από το 2020 μέχρι πριν από ενάμιση μήνα περίπου που πήγε το σχέδιο στο Ελεγκτικό Συνέδριο, βρίσκονται σε συνεχείς διαβουλεύσεις και αλληλεπιδράσεις για να καταλήξουν στο σχέδιο που υπέγραψαν χθες.

Με τις διαπραγματεύσεις-συνέχισε η υπουργός-και το εξαιρετικά θετικό αποτέλεσμα που πέτυχε ο πρωθυπουργός, το Ταμείο Ανάκαμψης έδωσε τη δυνατότητα στο υπουργείο Πολιτισμού όπως και σε όλους τους άλλους τομείς, να μπορέσει να προγραμματίσει έργα τα οποία θα πρέπει να υλοποιηθούν μέχρι το 2025. Χάρη στα χρήματα που εξασφάλισε ο κ. Μητσοτάκης, σήμερα μπορούμε να επαναλάβουμε ότι 45 εκατ. ευρώ αφορούν παρεμβάσεις των υπηρεσιών του ΥΠΠΟ επί μνημείων στη Δωδεκάνησο και ένα πολύ μεγάλο μέρος από τα χρήματα αυτά αφορούν στη Ρόδο γιατί, όπως είπε η κα Μενδώνη, η Ρόδος είναι… μόνο η Μεσαιωνική Πόλη αλλά ένα πολύ μεγάλο πολιτιστικό σύνολο και σ’ αυτό η επένδυση που γίνεται το ΥΠΠΟ, χάρη στο Ταμείο Ανάκαμψης, είναι πάρα πολύ σημαντική.

Έτσι, στη Ρόδο ενώνουν τουλάχιστον τρία χρηματοδοτικά εργαλεία: το ΕΣΠΑ που βρίσκεται σε εξέλιξη (2014-2021), το Ταμείο Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ (2021-2027) και μ’ αυτά θεωρεί ότι ο πολιτιστικός πλούτος των νησιών μας όχι απλώς προστατεύεται αλλά αναδεικνύεται και αξιοποιείται εργαζόμενος στην καθημερινότητα για την ανάπτυξη των πολιτών, για την ποιότητα ζωής των νησιωτών και για τους επιπλέον πόρους που έχει ανάγκη η τοπική κοινωνία.

Στο σημείο αυτό, ο δήμαρχος είπε ότι την ΠΣ την αφιερώνουν στον ροδιακό λαό, στους μονίμους κατοίκους του Μνημείου αλλά και σε όσους παίρνουν χαρά όταν το επισκέπτονται.

Ικανοποίηση

Στη συνέχεια, ο κ. Κόνσολας εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του και μίλησε για μία πολύ σημαντική μέρα για τη Ρόδο ενώ εξήρε τα στελέχη του υπουργείου. Είπε, και εκείνος ότι το Νοέμβριο του 2020 για πρώτη φορά δημοσιοποιήθηκε η πρόθεση της κυβέρνησης για τη νέα ΠΣ και σήμερα αυτή η προσδοκία και η πρόθεση εκφράζει και τη βούληση του πρωθυπουργού, της υπουργού, του περιφερειάρχη και του δημάρχου να προχωρήσουν όλοι μαζί μπροστά για να κάνουν αυτό που έχει ανάγκη ο πολίτης και η Ρόδος.

«Δεκαετίες τώρα θέλαμε μία νέα ΠΣ προκειμένου η Ρόδος να αποτελέσει παγκόσμιο σημείο αναφοράς πολιτισμού στην ανάδειξη των μνημείων» είπε.

Μιλώντας για το έργο που έχει να κάνει ο Ο.Δ.Α.Π. στο πλαίσιο της νέας ΠΣ, η πρόεδρος τού είπε ότι το κομμάτι που τους αφορά είναι πολύ σημαντικό γιατί από τη μια έχουν τη μεγάλη ευθύνη της διαχείρισης των δημοσίων ακινήτων που βρίσκονται εντός του Μνημείου, να τα αναδείξουν με όλες τις προϋποθέσεις για αυτό τον συγκεκριμένο χώρο.

Προχώρησαν, λοιπόν, σε επικαιροποίηση των δεδομένων όλων των ακινήτων και τώρα έχουν τα πάντα στη διάθεσή τους για κάθε ακίνητο.

Έτσι, θα πάρουν τις σωστές αποφάσεις για την αξιοποίηση των ακινήτων, ξεκινώντας από αυτά που είναι εγκαταλελειμμένα και δημιουργούν πολύ μεγάλο πρόβλημα, τους 11 ανεμόμυλους, τα ακίνητα στην οδό Λάχητος και κάποια καταστημάτα.

Αυτά με βάση και τη μελέτη που ανέθεσαν από πέρυσι σε δικηγορικό γραφείο για διάφορα θέματα που άπτονται του τρόπου διαχείρισης των ακινήτων καθώς υπάρχουν πολλά θέματα, δεσμεύτηκε ότι «θα τα προχωρήσουμε με σύνεση και έναν καλό προγραμματισμό και μια σωστή προτεραιότητα, βασιζόμενοι στο συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο».

Στη συνέχεια, ο κ. Δράκος ανέτρεξε τέσσερα χρόνια πριν, στη συζήτηση που είχαν κάνει με τον δήμαρχο, όπου είχαν θέση τους στόχους και το μόνο που άκουγαν είναι ότι «δεν γίνεται» και εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συνεργασία. Δεν παρέλειψε, ακόμη, να πει ότι εργάστηκαν πάρα πολύ γι’ αυτό το αποτέλεσμα και ανέφερε τους συνεργάτες του έναν προς έναν.

Είπε, ακόμη, ότι, με τη νέα ΠΣ, έχουν στόχο να ενισχύσουν την κατοικία και τον μόνιμο κάτοικο της Μεσαιωνικής Πόλης, με κίνητρα όπως τη δωρεάν ρευματοδότηση των κατοικιών. Σχετικά με το θέμα στο οποίο αναφέρθηκε η κα Βαλάκου, ο κ. Δράκος είπε ότι υπάρχουν αυτή τη στιγμή γειτονιές ολόκληρες, εντός του Μνημείου, από ανθρώπους που έχουν δώσει τις περιουσίες τους για να στηρίξουν αυτές τις κατοικίες και να τις αναπαλαιώσουν και βρίσκονται «στον αέρα».

Η ΠΣ έρχεται να κλείσει-συνέχισε-και να ανατρέψει όλη αυτή την κατάσταση. «Στόχος της προγραμματικής είναι να δημιουργηθεί μία πόλη πληθυσμού που υπήρχε στο παρελθόν, με πολύ καλύτερες συνθήκες και να αποτελεί πραγματικά παράδειγμα για όλο τον κόσμο», είπε και πρότεινε να ανακηρυχθεί η κα Μενδώνη επίτιμη δημότης Ρόδου για την αγάπη που έχει δείξει για το νησί μας.

Στη συνέχεια, ο κ. Καρίκης είπε ότι αυτά είναι αποτελέσματα της καλής συνεργασίας της υπουργού, του δημάρχου και του περιφερειάρχη. Ο κ. Μπάρδος ευχαρίστησε και εκείνος την υπουργό όπως και η κα Φτακλάκη οποία συνεχάρη όλους όσοι εργάστηκαν γι’ αυτό.

Προγραμματική Σύμβαση: τι περιλαμβάνει

Σε ανακοίνωση που εξέδωσε ο κ. Δράκος, «αποκωδικοποιεί» το περιεχόμενο της Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτισμικής Ανάπτυξης του άρθρου 100 του N.3852/2010 όπως ισχύει με τίτλο: «Προστασία και Ανάδειξη της Μεσαιωνικής Πόλης Ρόδου».

Η Προγραμματική Σύμβαση δεκαετούς (10) αρχικής διάρκειας με δυνατότητα παράτασης, έχει αρχικό εκτιμώμενο προϋπολογισμό έργων, μελετών, υπηρεσιών και προμηθειών, εξήντα τριών εκατομμυρίων πεντακοσίων εβδομήντα έξι χιλιάδων διακοσίων σαράντα τεσσάρων ευρώ και τριάντα λεπτών (63.576.244,30€) συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 24%.

Σήμερα, 07η Απριλίου έτους 2023, τριάντα εννέα (39) έτη μετά, υπογράφηκε στο Δημαρχιακό Μέγαρο της Ρόδου, νέα Προγραμματική Σύμβαση, η οποία στοχεύει:

α) στη διαρκή, αδιάκοπη και αγαστή συνεργασία των συμβαλλόμενων μερών με την παράλληλη ανάπτυξη ισχυρής και αδιάρρηκτης σύμπραξης μεταξύ τους, η οποία θα συνδράμει στην επιτάχυνση των διαδικασιών εκτέλεσης των περιγραφόμενων Μελετών, Έργων, Δράσεων, Υπηρεσιών κτλ.,

β) στον καθορισμό ενός κοινού, ενιαίου, συνεκτικού πλαισίου δράσης, βάσει του οποίου τίθενται επιμέρους στόχοι και καθολικοί σκοποί, οι οποίοι συμφωνείται να υλοποιηθούν,

γ) στον καθορισμό και προσδιορισμό των μέσων, τρόπων και διαδικασιών υλοποίησης των όσων περιγράφονται στην παρούσα,

δ) στη διάθεση συγκεκριμένων και προδιαγεγραμμένων χρηματικών πόρων που θα εξασφαλίζουν την εκτέλεση των Μελετών, Έργων, Δράσεων, Υπηρεσιών κτλ., διασφαλίζοντας την αναπτυξιακή τροχιά της περιοχής,

ε) στη συντήρηση, προστασία και ανάδειξη του μνημείου της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και

ζ) στην αξιοποίηση των σύγχρονων τεχνολογιών και της καινοτόμας ανάπτυξης, με σκοπό την οικονομική της ευημερία, τη στήριξη του ενεργού οικισμού της και κυρίως τη βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη, βάσει των Διεθνών Συμβάσεων και των προστατευτικών διατάξεων του ν. 4858/2021.